حدیث 2198
(2198) الکافی (ح 13395)، التهذیب (ج 9، ح 1042): عِدَّةٌ مِنْ أصْحابِنا عَنْ سَهْلِ بْنِ زیادٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَی عَنْ أحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ جَمیعاً عَنِ ابْنِ مَحْبوبٍ عَنْ عَلیِّ بْنِ رِئابٍ وَ عَلاءِ بْنِ رَزینٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أبی‌جَعْفَرٍ علیه‌السلام فی امْرَأةٍ ماتَتْ وَ تَرَکَتْ زَوْجَها وَ أبَوَیْها وَ ابْنَتَها قالَ: «لِلزَّوْجِ الرُّبُعُ، ثَلاثَةُ أسْهُمٍ مِنِ اثْنَیْ عَشَرَ سَهْماً وَ لِلْأبَوَیْنِ لِکُلِّ واحِدٍ مِنْهُما السُّدُسُ، سَهْمانِ مِنِ اثْنَیْ عَشَرَ سَهْماً وَ بَقیَ خَمْسَةُ أسْهُمٍ، فَهیَ لِلِابْنَةِ، لِأنَّهُ لَوْ کانَ ذَکَراً، لَمْ یَکُنْ لَهُ أکْثَرُ مِنْ خَمْسَةِ أسْهُمٍ مِنِ اثْنَیْ عَشَرَ سَهْماً، لِأنَّ الْأبَوَیْنِ لا یُنْقَصانِ لِکُلِّ واحِدٍ مِنْهُما مِنَ السُّدُسِ شَیْئاً وَ أنَّ الزَّوْجَ لا یُنْقَصُ مِنَ الرُّبُعِ شَیْئاً.»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه یک است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را به چند طریق روایت کرده است.
از عدة من اصحابنا از سهل بن زیاد از حسن بن محبوب از علی بن رداب و علاء بن رزین از محمد بن مسلم
از محمد بن یحیی العطار از ابن عیسی الاشعری از حسن بن محبوب از علی بن رداب و علاء بن رزین از محمد بن مسلم
که دو طریق اول به واسطه سهل بن زیاد معتبر نیست، اما سایرین، از ثقات درجه یک هستند.
شیخ‌الطائفه نیز شبیه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به احمد بن محمد بن عیسی الاشعری که معتبر درجه یک است، به باقی سند روایت کرده است.
* * *
علامه مجلسی: صحیح.
ابوجعفر (امام باقر) علیه‌السلام درباره زنی که فوت شد و ترک کرد همسرش و پدر و مادرش و دخترش را فرمودند: «برای همسر یک‌چهارم است، (یعنی) سه سهم از دوازده سهم است و برای پدر و مادر، هر کدامشان یک‌ششم، (یعنی) دو سهم از دوازده سهم و بقیه پنج سهم، پس آن برای دختر است، چرا که اگر او پسر بود، بیش‌تر از پنج سهم از دوازده سهم برای او نبود، چرا که پدر و مادر، برای هر کدام از آن دو ناقص نمی‌شود و این‌که چیزی از یک‌چهارم همسر کم نمی‌شود.»