حدیث 705
705- 2-[1] وَ بِإسْنادِهِ عَنِ الْحُسَینِ بْنِ سَعیدٍ عَنِ ابْنِ أبیعُمَیرٍ عَنْ غَیرِ واحِدٍ مِنْ أصْحابِنا عَنْ أبیعَبْدِاللهِ ع قالَ: لَیسَ فی الْمَذْی مِنَ الشَّهْوَةِ وَ لا مِنَ الْإنْعاظِ[2] وَ لا مِنَ الْقُبْلَةِ وَ لا مِنْ مَسِّ الْفَرْجِ وَ لا مِنَ الْمُضاجَعَةِ وُضوءٌ وَ لا یغْسَلُ مِنْهُ الثَّوْبُ وَ لا الْجَسَدُ.
——————————
[1]– التهذیب 1- 19- 47 و التهذیب 1- 253- 734. و الاستبصار 1- 93- 10 و الاستبصار 1- 174- 1.
[2]– أنعظ الرجل- إذا اشتهی الجماع (مجمع البحرین 4- 292).
طریق این حدیث به معصوم علیهالسلام معتبر درجه دو است.
شیخ الطائفه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به حسین بن سعید الاهوازی که معتبر درجه یک است، از محمد بن ابیعمیر از غیر واحد من اصحابنا روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند، مگر افراد آخر که ابتداء مجهول هستند، اما به واسطه ابن ابیعمیر، توثیق درجه دو میشوند. بعید نیست بتوان این حدیث را از مصادیق شهرا روایی در عصر ابن ابیعمیزر دانست.
* * *
علامه مجلسی: صحیح (مل).
حدیث خیلی واضح است. مذی که به واسطه شهوت، مثلا فکر و خیال شهوانی از انسان خارج میشود، همینطور نعوذ و بوسیدن و مس فرج و همآغوشی، موجب نقض وضو نیست، شستن لباس و بدن هم لازم نیست.
در اینجا نکتهای مطرح میشود که منظور امام علیهالسلام از مضاجعه، صرف همآغوشی است، یا مجامعت را هم شامل میشود؟ یعنی فقط همآغوشی ناقض وضو نیست، یا مجامعت هم نیست. ما تا اینجا در مورد ناقضیت مجامت برای وضو، چیزی نداشتیم. در ضمن در حصری هم که در باب نواقض وضو بیان شد، نمیگنجد، چرا که ممکن است مجامعتی رخ دهد و چیزی از قُبُل انسان خارج نشود. اما در مباحث غسل خواهیم دید که مجامعت کامل، ولو به خروج چیزی از انسان نینجامد، موجب غسل واجب است و آنچه موجب غسل واجب است، به نوعی ناقض وضو هم هست، برای اینکه انسان برای انجام کارهایی که نیاز به وضو دارد، باید غسل کند. ما جلسه قبل در مورد حیض و نفاس و استحاضه هم صحبت کردیم، اشارهای به این موضوع داشتیم.
جمعبندی اینکه مضاجعه در این روایات، همان همآغوشی است و مجامعت کامل را شامل نمیشود.