کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنّاسِ تَأْمُرونَ بِالْمَعْروفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تُؤْمِنونَ بِاللّهِ وَ لَوْ آمَنَ أهْلُ الْکِتابِ لَکانَ خَیْراً لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنونَ وَ أکْثَرُهُمُ الْفاسِقونَ (۱۱۰)
لَنْ یَضُرّوکُمْ إلاَّ أذیً وَ إنْ یُقاتِلوکُمْ یُوَلّوکُمُ الْأدْبارَ ثُمَّ لا یُنْصَرونَ (۱۱۱)
ضُرِبَتْ عَلَیْهِمُ الذِّلَّةُ أیْنَ ما ثُقِفوا إلاَّ بِحَبْلٍ مِنَ اللّهِ وَ حَبْلٍ مِنَ النّاسِ وَ باؤُ بِغَضَبٍ مِنَ اللّهِ وَ ضُرِبَتْ عَلَیْهِمُ الْمَسْکَنَةُ ذلِکَ بِأنَّهُمْ کانوا یَکْفُرونَ بِآیاتِ اللّهِ وَ یَقْتُلونَ الْأنْبیاءَ بِغَیْرِ حَقٍّ ذلِکَ بِما عَصَوْا وَ کانوا یَعْتَدونَ (۱۱۲)
لَیْسوا سَواءً مِنْ أهْلِ الْکِتابِ أُمَّةٌ قائِمَةٌ یَتْلونَ آیاتِ اللّهِ آناءَ اللَّیْلِ وَ هُمْ یَسْجُدونَ (۱۱۳)
یُؤْمِنونَ بِاللّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ یَأْمُرونَ بِالْمَعْروفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یُسارِعونَ فی الْخَیْراتِ وَ أولئِکَ مِنَ الصّالِحینَ (۱۱۴)
وَ ما یَفْعَلوا مِنْ خَیْرٍ فَلَنْ یُکْفَروهُ وَ اللّهُ عَلیمٌ بِالْمُتَّقینَ (۱۱۵)
إنَّ الَّذینَ کَفَروا لَنْ تُغْنیَ عَنْهُمْ أمْوالُهُمْ وَ لا أوْلادُهُمْ مِنَ اللّهِ شَیْئاً وَ أولئِکَ أصْحابُ النّارِ هُمْ فیها خالِدونَ (۱۱۶)
مَثَلُ ما یُنْفِقونَ فی هذِهِ الْحَیاةِ الدُّنْیا کَمَثَلِ ریحٍ فیها صِرٌّ أصابَتْ حَرْثَ قَوْمٍ ظَلَموا أنْفُسَهُمْ فَأهْلَکَتْهُ وَ ما ظَلَمَهُمُ اللّهُ وَ لکِنْ أنْفُسَهُمْ یَظْلِمونَ (۱۱۷)
یا أیُّها الَّذینَ آمَنوا لا تَتَّخِذوا بِطانَةً مِنْ دونِکُمْ لا یَأْلونَکُمْ خَبالاً وَدّوا ما عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفی صُدورُهُمْ أکْبَرُ قَدْ بَیَّنّا لَکُمُ الْآیاتِ إنْ کُنْتُمْ تَعْقِلونَ (۱۱۸)
ها أنْتُمْ أولاءِ تُحِبّونَهُمْ وَ لا یُحِبّونَکُمْ وَ تُؤْمِنونَ بِالْکِتابِ کُلِّهِ وَ إذا لَقوکُمْ قالوا آمَنّا وَ إذا خَلَوْا عَضّوا عَلَیْکُمُ الْأنامِلَ مِنَ الْغَیْظِ قُلْ موتوا بِغَیْظِکُمْ إنَّ اللّهَ عَلیمٌ بِذاتِ الصُّدورِ (۱۱۹)
باشید بهترین امت (که) خارج شدهاید برای مردم، امر میکنید به معروف و نهی میکنید از منکر و ایمان میآورید به الله و اگر ایمان آوردند اهل کتاب، قطعاً باشد بهترین برای آنها، (بعضی) از آنها مؤمنان هستند در حالی که بیشترشان فاسقان هستند. (۱۱۰) هرگز ضرر نمیرسانند شما را مگر آزارکی و اگر کارزار کنند شما را، روی میگردانند شما را به پشت، سپس یاری نمیشوند. (۱۱۱) زده شده است بر آنها (مهر) ذلت. هر جا که پیدا شوند مگر به ریسمانی از الله و ریسمانی از مردم و قرین شدند به غضبی از الله و زده شد بر آنها (مهر) بدبختی. آن به این است که آنها کفر میورزیدند به نشانههای خاص الله و به قتل میرسانند انبیا را به نا حق. آن به (خاطر) آنچیزی است که عصیان کردند و تجاوز مینمودند. (۱۱۲) نیستند یکسان از اهل کتاب، گروهی (که) گروهی ایستاده، پیروی میکنند آیات الله را در اوقات شب در حالی که آنها سجده میکنند. (۱۱۳) ایمان میآورند به الله و زمان بازپسین و امر میکنند به معروف و نهی میکنند از منکر و سرعت میجویند در خیرها و آنها از صالحان هستند. (۱۱۴) و آنچه انجام میدهند از خیر، پس هرگز ناسپاسی نبینند (نسبت به) آن و الله همیشه عالم به تقوا پیشگان است. (۱۱۵) به یقین کسانی که کفر ورزیدند، هرگز بینیاز نمیکند از آنها اموالشان و نَه اولادشان از الله چیزی و آنها همنشینان آتش میباشند، آنها در آن جاودان هستند. (۱۱۶) مثال آنچه انفاق میکنند در این زندگی نزدیکتر (دنیا) مانند مثال بادی است که در آن سوزی است، اصابت کند کشتزار گروهی (را که) ظلم کردند خودشان را، پس نابود سازد آن را در حالی که ظلم نمیکند آنها را الله، ولیکن خودشان ظلم میکنند. (۱۱۷) ای کسانی که ایمان آوردهاید! نگیرید مَحرم رازی از غیرتان. کوتاهی نمیکنند تباهی را، دوست دارند آنچه مشقت اندازد شما را. به تحقیق آشکار است بغض از دهانهایشان و آنچه مخفی میدارد سینههایشان، بزرگتر است. به تحقیق آشکار کردیم برای شما نشانههای خاص را اگر تعقل میکنید. (۱۱۸) هان! شمایید که آنها را دوست دارید در حالی که دوست نمیدارند شما را و ایمان میآورید به کتاب همهاش و هنگامی که ملاقات کنند شما را، گویند: «ایمان آوردیم.» و هنگامی که خلوت کنند به دندان گیرند بر شما سرانگشتان را از غیظ. بگو: «بمیرید به غیظتان.» به یقین الله همیشه عالم به درون سینهها است. (۱۱۹)
بهترین امتی که بر این مردم نمودار شده شما بودهاید که بنیکی و امیدوارید و از بدی باز میدارید و بخدا ایمان دارید. اگر اهل کتاب مؤمن میشدند برایشان نکو بود. بعضی از آنها مؤمنانند و بیشترشان، از دین برون ماند- گانند. (۱۱۰) هرگز بشما زیان نزنند، مگر آزارکی، و اگر به جنگتان آیند، پشت بشما کنند و فیروز نشوند. (۱۱۱) هر کجا باشند ذلت بر آنها مقرر است، مگر پیمانی از خدا و پیمانی از مردم داشته باشند. قرین خشم خدا شدند و مسکنت بر آنها مقرر شد، از آنرو که آیههای خدا را انکار میکردند و پیغمبران را بناحق میکشتند، از آنرو که نافرمانی و تعدی میکردند. (۱۱۲) یکسان نیند، از اهل کتاب مردمی راستارند که در اثنای شب آیههای خدا را میخوانند و سجده میکنند، (۱۱۳) بخدا و روز جزا ایمان دارند، به نیکی وا میدارند و از بدی باز میدارند و بخوبیها میشتابند، اینان از شایستگانند (۱۱۴) که هر چه کار نیک کنند هرگز ناسپاسی نه بینند و خدا پرهیزگاران را میشناسد. (۱۱۵) کسانیکه کافرند اموال و اولادشان در قبال خدا سودشان ندهد آنها اهل جهنمند، و خودشان، در آن جاودانند. (۱۱۶) حکایت آنچه در زندگی این جهان خرج کنند همانند بادیست که در آن سرماییست و بگشت گروهی رسیده که به خویشتن ستم کردهاند و آنرا نابود کرده، خدا ستمشان نکرده بلکه بخودشان ستم میکنند (۱۱۷) شما که ایمان دارید از غیر خودتان، همراز میگیرید، که در تباهی شما کوتاهی نکنند. و رنج بردن شما را دوست دارند، دشمنی از گفتارشان عیان است و آنچه در سینههاشان نهان است بدتر است، ما این آیهها را برای شما بیان کردهایم اگر تعقل کنید. (۱۱۸) شما کسان، آنها را دوست دارید و آنها شما را دوست ندارند. شما بهمه کتابها گرویدهاید و آنها چون شما را بینند گویند: گرویدهایم و چون بخلوت شوند از خشم سر انگشتان گزند، بگو از خشم خویش بمیرید، که خدا از مکنونات سینهها آگاه است. (۱۱۹)
شما بهترین امتی هستید که برای مردم پدیدار شدهاید: به کار پسندیده فرمان میدهید، و از کار ناپسند بازمیدارید، و به خدا ایمان دارید. و اگر اهل کتاب ایمان آورده بودند قطعا برایشان بهتر بود برخی از آنان مؤمنند و [لی] بیشترشان نافرمانند. (۱۱۰) جز آزاری [اندک] هرگز به شما زیانی نخواهند رسانید و اگر با شما بجنگند، به شما پشت نمایند، سپس یاری نیابند. (۱۱۱) هر کجا یافته شوند، به خواری دچار شدهاند- مگر آنکه به پناه امان خدا و زینهار مردم [روند]- و به خشمی از خدا گرفتار آمدند، و [مهر] بینوایی بر آنان زده شد. این بدان سبب بود که به آیات خدا کفر میورزیدند و پیامبران را بناحق میکشتند. [و نیز] این [عقوبت] به سزای آن بود که نافرمانی کردند و از اندازه درمیگذرانیدند. (۱۱۲) [ولی همه آنان] یکسان نیستند. از میان اهل کتاب، گروهی درستکردارند که آیات الهی را در دل شب میخوانند و سر به سجده مینهند. (۱۱۳) به خدا و روز قیامت ایمان دارند و به کار پسندیده فرمان میدهند و از کار ناپسند بازمیدارند و در کارهای نیک شتاب میکنند، و آنان از شایستگانند. (۱۱۴) و هر کار نیکی انجام دهند، هرگز درباره آن ناسپاسی نبینند، و خداوند به [حال] تقواپیشگان داناست. (۱۱۵) کسانی که کفر ورزیدند، هرگز اموالشان و اولادشان چیزی [از عذاب خدا] را از آنان دفع نخواهد کرد، و آنان اهل آتشند و در آن جاودانه خواهند بود. (۱۱۶) مثل آنچه [آنان] در زندگی این دنیا [در راه دشمنی با پیامبر] خرج میکنند، همچون مثل بادی است که در آن، سرمای سختی است، که به کشتزار قومی که بر خود ستم نمودهاند بوزد و آن را تباه سازد و خدا به آنان ستم نکرده، بلکه آنان خود بر خویشتن ستم کردهاند. (۱۱۷) ای کسانی که ایمان آوردهاید، از غیر خودتان، [دوست و] همراز مگیرید. [آنان] از هیچ نابکاری در حق شما کوتاهی نمیورزند. آرزو دارند که در رنج بیفتید. دشمنی از لحن و سخنشان آشکار است و آنچه سینههایشان نهان میدارد، بزرگتر است. در حقیقت، ما نشانهها [ی دشمنی آنان] را برای شما بیان کردیم، اگر تعقل کنید. (۱۱۸) هان، شما کسانی هستید که آنان را دوست دارید، و [حال آنکه] آنان شما را دوست ندارند، و شما به همه کتابها [ی خدا] ایمان دارید و چون با شما برخورد کنند میگویند: «ایمان آوردیم.» و چون [با هم] خلوت کنند، از شدت خشم بر شما، سر انگشتان خود را میگزند. بگو: «به خشم خود بمیرید» که خداوند به راز درون سینهها داناست. (۱۱۹)
شما (مسلمانها) بهترین گروهی هستید که (از جانب خدا) بر مردم (جهان) پدیدار شدهاید، به کار پسندیده امر میکنید و از کار زشت بازمیدارید و به خدا (در آنچه نازل کرده) ایمان میآورید. و اگر اهل کتاب نیز ایمان میآوردند البته برایشان بهتر بود برخی از آنها مؤمناند و بیشترشان نافرمانند. (۱۱۰) آنها (یهود و نصاری) به شما جز اندک آزاری هرگز زیان نمیرسانند، و اگر با شما بجنگند به شما پشت میکنند، آن گاه یاری نمیشوند. (۱۱۱)
در هر جا یافت شوند (مهر) ذلت و خواری (از نظر اسلام) بر آنها زده شده، مگر آنکه به ریسمانی از جانب خدا (پذیرش اسلام) و یا ریسمانی از جانب مردم (قبول ذمیه از مسلمانان تمسک جویند)، و آنها به خشمی از خداوند بازگشته مستحق غضب او شدهاند، و بر آنان (داغی از) فقر و بدبختی (اعتقادی و اخلاقی و عملی و اجتماعی) زده شده، این بدان سبب است که آنها همواره به آیات خدا کفر میورزیدند و پیامبران خدا را به ناحق میکشتند، و آن به خاطر این است که گناه کرده و پیوسته تعدیی مینمودند. (۱۱۲) همه آنها یکسان نیستند، از اهل کتاب گروهی درستکارند که آیات خدا را در اوقات شب میخوانند در حالی که (به خدا) خضوع کرده، سجده مینمایند. (۱۱۳) به خدا و روز واپسین ایمان میآورند، و به کار پسندیده فرمان میدهند و از کار ناپسند بازمیدارند، و در کارهای خیر میشتابند، و آنها از شایستگانند. (۱۱۴) و هر چه از کار خیر به جا آورند هرگز درباره آن بدون پاداش نمیمانند، و خداوند به (حال) پرهیزکاران داناست. (۱۱۵) بیتردید کسانی که کفر ورزیدند هرگز اموال و اولاد آنها چیزی را از (عذاب) خدا از آنان دفع نخواهد کرد، و آنها اهل آتشند و در آنجا جاودانند. (۱۱۶) مثل آنچه آنان در این زندگی دنیا (در راه دشمنی با اسلام یا به عنوان ریا، یا در هر کار خیری) انفاق میکنند مثل بادی است که در آن سرمایی سخت است که (به عنوان کیفر) به زراعت گروهی که بر خویشتن ستم کردهاند بوزد و آن را نابود سازد. و خدا به آنها ستم نکرده و لکن آنها به خویشتن ستم میکنند. (۱۱۷) ای کسانی که ایمان آوردهاید، از غیر خود برای خویش دوست محرم راز نگیرید، آنها از هیچ فسادی درباره شما کوتاهی نمیکنند، مشقت و رنج شما را دوست دارند، دشمنی از دهنهایشان (سخنانشان) پدیدار است، و آنچه سینههایشان پنهان میدارد بزرگتر است. ما برای شما نشانهها (ی حال آنها) را روشن کردیم اگر میاندیشید. (۱۱۸) هان این شمایید که آنها را دوست دارید و آنها شما را دوست ندارند، با آنکه شما به همه کتابها (ی آسمانی حتی کتاب آنها) ایمان دارید (و آنها به کتاب شما ایمان ندارند)، و چون با شما ملاقات کنند گویند: ایمان آوردیم و هنگامی که با یکدیگر خلوت کنند از شدت خشم بر شما سر انگشتان خود را میگزند. بگو: از خشمتان بمیرید، به یقین خدا به آنچه در سینههاست داناست. (۱۱۹)