الَّذینَ یُنْفِقونَ أمْوالَهُمْ فی سَبیلِ اللّهِ ثُمَّ لا یُتْبِعونَ ما أنْفَقوا مَنّاً وَ لا أذیً لَهُمْ أجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنونَ (۲۶۲)
قَوْلٌ مَعْروفٌ وَ مَغْفِرَةٌ خَیْرٌ مِنْ صَدَقَةٍ یَتْبَعُها أذیً وَ اللّهُ غَنیٌّ حَلیمٌ (۲۶۳)
یا أیُّها الَّذینَ آمَنوا لا تُبْطِلوا صَدَقاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَ الْأذی کالَّذی یُنْفِقُ مالَهُ رِئاءَ النّاسِ وَ لا یُؤْمِنُ بِاللّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ فَمَثَلُهُ کَمَثَلِ صَفْوانٍ عَلَیْهِ تُرابٌ فَأصابَهُ وابِلٌ فَتَرَکَهُ صَلْداً لا یَقْدِرونَ عَلی شَیْءٍ مِمّا کَسَبوا وَ اللّهُ لا یَهْدی الْقَوْمَ الْکافِرینَ (۲۶۴)
وَ مَثَلُ الَّذینَ یُنْفِقونَ أمْوالَهُمُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللّهِ وَ تَثْبیتاً مِنْ أنْفُسِهِمْ کَمَثَلِ جَنَّةٍ بِرَبْوَةٍ أصابَها وابِلٌ فَآتَتْ أُکُلَها ضِعْفَیْنِ فَإنْ لَمْ یُصِبْها وابِلٌ فَطَلٌّ وَ اللّهُ بِما تَعْمَلونَ بَصیرٌ (۲۶۵)
أ یَوَدُّ أحَدُکُمْ أنْ تَکونَ لَهُ جَنَّةٌ مِنْ نَخیلٍ وَ أعْنابٍ تَجْری مِنْ تَحْتِها الْأنْهارُ لَهُ فیها مِنْ کُلِّ الثَّمَراتِ وَ أصابَهُ الْکِبَرُ وَ لَهُ ذُرّیَّةٌ ضُعَفاءُ فَأصابَها إعْصارٌ فیهِ نارٌ فَاحْتَرَقَتْ کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللّهُ لَکُمُ الْآیاتِ لَعَلَّکُمْ تَتَفَکَّرونَ (۲۶۶)
کسانی که انفاق میکنند اموالشان را در راه الله، سپس تبعیت نمیکند آنچه را انفاق کرده منتی و نه آزاری، برای آنها است اجرشان نزد پروردگارشان و نه پروایی بر آنها است و نه محزون میشوند. (۲۶۲) گفتاری نیکو و پوشش (اعمال / گذشت) بهتر است از صدقهای که تبعیت کند آن را آزاری و الله بینیاز بسیار بردبار است. (۲۶۳) ای کسانی که ایمان آوردهاید! باطل نکنید صدقههای خود را به منت و آزار، مانند کسی که انفاق میکند مالش را (برای) خودنمایی (به) مردم، و ایمان نمیآورد به الله و زمان بازپسین. پس مثال او مانند مثال سنگ صیقلی است که بر آن خاکی است، پس برخورد کرد او را باران شدیدی، پس ترک میکند آن سنگ صیقلی را، قادر نیست بر چیزی از آنچه کسب کردهاند و الله هدایت نمیکند قوم کافران را. (۲۶۴)و مثال کسانی که انفاق میکنند اموالشان را برای بسیار طلب کردن خشنودیهای الله و استواری از خودشان، مانند مثال باغی است به بلندی (که) برخورد کرده به آن باران تندی، برآرد میوههای دو چندان. پس اگر برخورد نکند آن را باران تندی، پس نرم بارانی است و الله به آنچه عمل میکنید، همیشه بینا است. (۲۶۵) آیا دوست میدارد یکی از شما که باشد برای او باغی از نخلها و انگورها (که) جاری گردد از زیر آن نهرها، برای او است در آن از هر ثمرهای و برخورد کند او را پیری در حالی که برای او باشد دودمانی ضعیف، پس برخورد کند آن را گردبادی (که) در آن است آتشی، پس بسوزاند. اینگونه آشکار میکند الله برای شما نشانههای خاص را، باشد که تفکر کنید. (۲۶۶)
کسانی که اموال خویش را در راه خدا انفاق کنند و سپس چیزی را که انفاق کردهاند، بمنتی یا آزاری همراه نکنند، پاداششان نزد پروردگارشان است، نه بیمی دارند و نه غمگین شوند. (۲۶۲) سخنی شایسته با پرده پوشی، از صدقهای که آزاری از پی دارد نکوتر است و خدا بینیاز است و بردبار. (۲۶۳) شما که ایمان دارید! صدقههای خویش را بمنت و آزار باطل مکنید. چون آنکس که مال خویش را بریای مردم انفاق میکند و بخدا و روز جزا ایمان ندارد حکایت وی مانند سنگی است خاره که خاکی بر آن بوده و رگباری بدان رسیده و آنرا صاف بجا نهاده! ریاکاران از آنچه کردهاند ثمری نمیبرند و خدا گروه کافران را هدایت نمیکند. (۲۶۴) حکایت آنها که اموال خود را بطلب رضای خدا و استوار کردن دلهای خویش انفاق کنند، مانند باغی است بر تپهای که رگباری بدان رسیده و دو برابر ثمر داده و اگر رگباری نرسیده نمباری رسیده و خدا بآنچه میکنید بیناست. (۲۶۵) مگر یکیتان دوست دارد که باغی داشته باشد از نخلها و تاکها از همه گونه میوه در آن، و پیری بدو رسیده و فرزندانی دارد ناتوان، و گردبادی آتشبیز بباغ رسد و بسوزد، اینسان خدا برای شما این آیهها را بیان میکند، شاید بیندیشید. (۲۶۶)
کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق میکنند، سپس در پی آنچه انفاق کردهاند، منت و آزاری روا نمیدارند، پاداش آنان برایشان نزد پروردگارشان [محفوظ] است، و بیمی بر آنان نیست و اندوهگین نمیشوند. (۲۶۲) گفتاری پسندیده [در برابر نیازمندان] و گذشت [از اصرار و تندی آنان] بهتر از صدقهای است که آزاری به دنبال آن باشد، و خداوند بینیاز بردبار است. (۲۶۳) ای کسانی که ایمان آوردهاید، صدقههای خود را با منت و آزار، باطل مکنید، مانند کسی که مالش را برای خودنمایی به مردم، انفاق میکند و به خدا و روز بازپسین ایمان ندارد. پس مثل او همچون مثل سنگ خارایی است که بر روی آن، خاکی [نشسته] است، و رگباری به آن رسیده و آن [سنگ] را سخت و صاف بر جای نهاده است. آنان [ریاکاران] نیز از آنچه به دست آوردهاند، بهرهای نمیبرند و خداوند، گروه کافران را هدایت نمیکند. (۲۶۴) و مثل [صدقات] کسانی که اموال خویش را برای طلب خشنودی خدا و استواری روحشان انفاق میکنند، همچون مثل باغی است که بر فراز پشتهای قرار دارد [که اگر] رگباری بر آن برسد، دو چندان محصول برآورد، و اگر رگباری هم بر آن نرسد، باران ریزی [برای آن بس است]، و خداوند به آنچه انجام میدهید بیناست. (۲۶۵) آیا کسی از شما دوست دارد که باغی از درختان خرما و انگور داشته باشد که از زیر آنها نهرها روان است، و برای او در آن [باغ] از هر گونه میوهای [فراهم] باشد، و در حالی که او را پیری رسیده و فرزندانی خردسال دارد، [ناگهان] گردبادی آتشین بر آن [باغ] زند و [باغ یکسر] بسوزد؟ این گونه، خداوند آیات [خود] را برای شما روشن میگرداند، باشد که شما بیندیشید. (۲۶۶)
کسانی که اموالشان را در راه خدا انفاق میکنند سپس منیت و آزاری (زخم زبانی) به دنبال انفاقشان نمیآورند، آنان را در نزد پروردگارشان پاداشی درخور آنهاست، و (در آن جهان) نه بیمی بر آنهاست و نه اندوهی خواهند داشت. (۲۶۲) گفتاری پسندیده و بخشیدن (اصرار و بدزبانی سائلان) بهتر از صدقهای است که دنبالش آزاری باشد، و خداوند بینیاز و بردبار است. (۲۶۳) ای کسانی که ایمان آوردهاید، صدقههای خود را با منیت آزردن باطل نکنید، مانند کسی که مالش را به ریا و خودنمایی به مردم انفاق میکند و به خدا و روز واپسین ایمان ندارد، که مثل او مثل سنگ سخت و صافی است که خاکی (اندک) بر آن نشسته، پس باران تند و درشتی به آن برسد و آن را سنگی صاف (و بدون خاک و گیاه) واگذارد (صدقه او نظیر آن خاک است. و ریاکاران) به چیزی از آنچه کسب کردهاند دست نمییابند، و خداوند مردم کافر را هدایت نمیکند. (۲۶۴) و مثل (انفاقات) کسانی که اموالشان را برای طلب خشنودی خدا و استوارسازی روحشان (در ایمان و عمل) انفاق میکنند، مثل باغی است در جایی مرتفع که باران تندی بدان رسیده پس میوه خود را دو چندان داده باشد، پس اگر باران تندی نرسیده باران نرمی رسیده (و بیگیاه نمانده است)، و خداوند به آنچه عمل میکنید بیناست. (۲۶۵) آیا یکی از شما دوست دارد که او را باغی باشد از درختان خرما و انگور، که از زیر (درختان) آن نهرها جاری گردد، و او را در آن باغ از هر گونه میوهای باشد، در حالی که پیری به او رسیده و فرزندانی خردسال و ناتوان دارد، پس گردبادی محتوی آتش سوزان به آن برسد و یکسره بسوزد؟! این گونه خداوند آیات (احکام و معارف دینی) خود را برای شما روشن میکند، شاید بیندیشید (در اینکه مبادا در آخرت در شدت احتیاج، عملهای خیر خود را به وسیله آتش ریا و منیت و کفر نابود بیابید). (۲۶۶)