حدیث 35165 و جمعبندی این باب (موقت)
35165- 9-[1] وَ بِإسْنادِهِ عَنْ عَلیِّ بْنِ إبْراهیمَ عَنْ أبیهِ عَنِ ابْنِ أبیعُمَیْرٍ عَنْ حَمّادٍ عَنِ الْحَلَبیِّ عَنْ أبیعَبْدِاللهِ ع قالَ: أیما رَجُلٍ قَتَلَهُ الْحَدُّ أوِ الْقِصاصُ فَلا دیَةَ لَهُ الْحَدیثَ.
أقولُ: وَ تَقَدَّمَ ما یدُلُّ عَلَی ذَلِکَ[2] وَ یَأْتی ما یَدُلُّ عَلَیهِ[3].
——————————
[1]– التهذیب 10- 206- 813.
[2]– تقدم فی الحدیث 1 و 4 من الباب 22 من هذه الأبواب.
[3]– یأتی فی الحدیث 7 من الباب 25 من هذه الأبواب.
طریق این حدیث به معصوم علیهالسلام معتبر درجه یک است.
شیخ الطائفه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به علی بن ابراهیم القمی که معتبر درجه یک است، از پدرش از محمد بن ابیعمیر از حماد بن عثمان از عبیدالله بن علی الحلبی روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
این حدیث آخر این باب هم، مطلب جدید ندارد و نکتهای کلی را بیان میکند.
* جمعبندی این باب (موقت):
1. کسی که از اولیای دم است و حکم قصاص قاتل دارد، در ازای قصاص، ضامن دیه نیست.
2. کسی اجازه ندارد، سر خود و آتش به اختیار، اقدام به قصاص کند، بلکه باید با اجازه امامی و پیشوایی باشد که او را حق میداند.
3. اگر کسی غیر از اولیای دم، حکم قصاص را اجرا کند، ولو قاضی محق، حکم به قصاص او کرده بود، هر چند حرام نیست، اما باید دیه بدهد، لذا اجرای حکم قصاص بر عهده یکی از اولیای دم است و اگر به هر دلیلی نمیخواهند، یا نمیتوانند آن را اجرا کنند، نمیتوانند وکیل بگیرند و اگر گرفتند و دیگری حکم را اجرا کرد، اولیای قصاصشونده، حق دیه دارند. پس یا خود اولیای دم اقدام کنند، یا از قصاص بگذرند.