حدیث 35134
35134- 6-[1] أحْمَدُ بْنُ عَلیِّ بْنِ أبیطالِبٍ الطَّبْرِسیِّ فی الْإحْتِجاجِ عَنْ عَلیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ ع فی قَوْلِهِ تَعالَی وَ لَکُمْ فی الْقِصاصِ حَیاةٌ یا أولی الْألْبابِ[2]– وَ لَکُمْ یا أُمَّةَ مُحَمَّدٍ فی الْقِصاصِ حَیاةٌ لِأنَّ مَنْ هَمَّ بِالْقَتْلِ فَعَرَفَ أنَّهُ یقْتَصُّ مِنْهُ فَکَفَّ لِذَلِکَ عَنِ الْقَتْلِ کانَ ذَلِکَ حَیاةَ الَّذی هَمَّ بِقَتْلِهِ – وَ حَیاةً لِهَذا الْجانی الَّذی أرادَ أنْ یقْتُلَ وَ حَیاةً لِغَیرِهِما مِنَ النّاسِ إذا عَلِموا أنَّ الْقِصاصَ واجِبٌ لا یجْتَرونَ[3] عَلَی الْقَتْلِ مَخافَةَ الْقِصاصِ.
——————————
[1]– الاحتجاج- 319.
[2]– البقرة 2- 179.
[3]– فی المصدر- لا یجسرون.
طریق این حدیث به معصوم علیهالسلام غیر معتبر است.
شیخ طبرسی این حدیث رادر قرن ششم، به صورت مرسل روایت کرده است.
حدیث مرسل است و حدود پنج قرن ارسال دارد، لذا انتساب آن به معصوم علیهالسلام معتبر نیست. اما نکته جالبی در آن است که ما در بخش آیات به آن اشاره کرده بودیم. اگر کسی این حدیث را از باب حدیثی معتبر بداند، یا متنش را به قرائنی بپذیرد، مؤید این است که حیات و زندگانی در قصاص، فلسفهاش این است که اولا! وقتی کسی بداند، حکم قتل عمد، قصاص و کشته شدن خودش است، علی القاعده سراغ کشتن فرد مورد نظر نمیرود و این یعنی حیات و زندگی برای آن کسی که قصد قتلش را داشته است. ثانیا! چون باعث میشود فرد کسی را نکشد و به واسطه آن، خودش کشته نشود، برای خود قاتل هم مایه حیات و زندگی است. ثالثا دیگران هم از ترس قصاص به فکر کشتن کسی نمیافتند. البته این مورد سوم را میتوان به مورد دوم ملحق کرد.
هر چند انتساب این حدیث به معصوم علیهالسلام معتبر نیست، اما شاید بهترین تفسیر و توضیح در باب این عبارت قرآنی و بیان وجود حیات در قصاص باشد.