جمع‌بندی باب دوم (موقت)
1. انسان به هر میزانی ولو بسیار بسیار اندک، ولو در حد یک حرف، اشاره، تحریک جزئی و … یا حتی رضایت قلبی، در کشتن انسانی شریک باشد، به نوعی در خون او شریک است و به هر میزانی این مسأله غیر شرعی باشد، پای او هم در محضر الهی گیر است.
2. انسان نباید از کشته شدن کسی که مؤمن و مسلمان است، حتی خشنود باشد، حتی از کشته شدن هیچ انسانی نباید خشنود شود، بلکه باید ناراحت و متأسف باشد. بله اگر با کشته شدن انسانی، حقی احقاق شده، یا امنیتی برای جامعه ایجاد شده، یا مانند این‌ها، می‌شود برای این امور خشنود شد، اما باید از این‌که این موضوع به واسطۀ کشته شدن انسانی حاصل شده، ناراحت باشد.
3. چیزی که در این دو باب کاملاً مشهود است این‌که وقتی می‌گوییم احتیاط در دماء باید داشت، یعنی چه؟ خیلی از ما می‌گوییم احتیاط در دماء، اما عمق فاجعه را درک نمی‌کنیم. لازم است همه ما، فقها، قضات و دیگرانی که ممکن است علمی یا عملی با این مباحث درگیر هستیم، حداقل هر چند ماه یک بار این احادیث را بخوانیم و در آن تأمل و تفقه کنیم تا حساسیت احتیاط در دماء از یادمان نرود.