حدیث 35037

35037- 17-[1] وَ فی الْعِلَلِ عَنْ أبیهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَی (عَنْ أحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ)[2] عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أحْمَدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عیسَی عَنْ عَلیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ بْنِ جَعْفَرٍ الضَّبّی عَنْ أبیهِ عَنْ بَعْضِ مَشایِخِهِ قالَ: أوْحَی اللهُ إلَی موسَی بْنِ عِمْرانَ وَ عِزَّتی یا موسَی- لَوْ أنَّ النَّفْسَ الَّتی قَتَلْتَ أقَرَّتْ لی طَرْفَةَ عَینٍ أنّی لَها خالِقٌ وَ رازِقٌ أذَقْتُکَ طَعْمَ الْعَذابِ وَ إنَّما عَفَوْتُ عَنْکَ أمْرَها لِأنَّها لَمْ تُقِرَّ لی طَرْفَةَ عَینٍ أنّی لَها خالِقٌ وَ رازِقٌ.
——————————
[1]– علل الشرائع- 600- 54.
[2]– لیس فی المصدر.

طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام غیر معتبر است.
شیخ صدوق این حدیث را از پدرش از محمد بن یحیی العطار از محمد بن احمد بن یحیی بن عمران الاشعری از محمد بن عیسی بن عبید الیقطینی از علی بن حسین بن جعفر الضبی از پدرش از بعض مشایخش روایت کرده است که دو نفر اول از ثقات درجه یک و دو نفر بعد از ثقات مشروط هستند، اما سه نفر آخر سند، همه مجهول هستند. بعد از محمد بن یحیی، احمد بن محمد آمده است که اضافه است.
در ضمن حدیث مضمره است. یعنی این بعض مشایخ حسین بن جعفر الضبی، یک باره گفته‌اند الله این‌گونه بر موسیj وحی کرد. اگر این بعض مشایخ، معصومj بود، باز یک چیزی، اما معمولاً معصومj را این‌گونه نام نمی‌برند. علی ای حال! قبل از آن‌که بخواهیم به بحث مضمره برسیم، طریق معتبر نیست و تکلیف یک‌سره است.

این حدیث هم معتبر نیست و باید از آن گذر می‌کنیم، اما نمی‌توانم. دقت کنید در این حدیث ادعا شده است که الله تعالی از قاتلِ غیر باورمند به خالق متعال گذشت می‌کند، حتی اگر باور نسبی داشته یا غیر یقینی داشته باشد و این را از قول الله تعالی می‌گوید. با توجه به این‌که این حدیث معتبر نیست، اگر به قرینه‌ای خارجیه تأیید نشود، از مصادیق افترای به الله تعالی است و مصداق «وَ مَنْ أظْلَمُ مِمَّنِ افْتَری عَلَی اللهِ کَذِباً» است.
باز هم به این دست روایات خواهیم رسید و همان‌جا آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.