حدیث تکمیلی 1 (2322)

2322- 1-[1] مُحَمَّدُ بْنُ عَلی بْنِ الْحُسَینِ بِإسْنادِهِ عَنْ عُبَیدِاللهِ بْنِ عَلی الْحَلَبی عَنْ أبی‌عَبْدِاللهِ ع قالَ: وَ کُنَّ نِساءُ النَّبی ص لا یقْضینَ الصَّلاةَ إذا حِضْنَ وَ لَکِنْ یتَحَشَّینَ حینَ یدْخُلُ وَقْتُ الصَّلاةِ وَ یتَوَضَّینَ ثُمَّ یجْلِسْنَ قَریباً مِنَ الْمَسْجِدِ فَیذْکُرْنَ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ.
——————————
[1]– الفقیه 1- 100- 206، و یأتی صدره فی الحدیث 6 من الباب التالی.

طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه یک است.
شیخ صدوق این حدیث را به طریق خود از عبیدالله بن علی الحلبی که معتبر درجه یک است، از او روایت کرده است. خود عبیدالله بن علی هم که از ثقات درجه یک است.

در این حدیث آمده است که همسران نبی مکرم اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله، هنگام حیض، نماز نمی‌خواندند، بلکه هنگامی که وقت نماز می‌شد، پارچه‌ای به فرج خود گرفته و وضو می‌ساختند و نزدیک مسجد می‌نشستند و ذکر الله عز و جل می‌گفتند.
از آن‌جایی که این روایت، مربوط به همسران نبی مکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله است، استفاده از آن برای سایر زنان کار راحتی نیست. البته عرضم این نیست که آن‌ها واجبات یا مستحبات متفاوتی داشتند، خیر، شاید از این باب فرقی با دیگران نداشتند، اما از آن جایی که همسر پیامبر بودند، ممکن است به توصیه ایشان، یا به تشخیص خودشان، سعی می‌کردند ملاحظاتی را نگاه دارند که بعضا هم موفق بوده‌اند و بعضا نبوده‌اند. علی ای حال! باز سؤالی که این‌جا پیش می‌آید، این است که آیا این کار بر آن‌ها واجب بوده، یا مستحب؟ حضور نزدیک مسجد که به قرائن خارجیه، مستحب است، چرا که بنا به دلایل معتبر، رفتن به مسجد مستحب است و داخل شدن زن حائض به آن، بنا بر مشهور، ممنوع. اما این‌که وضو بسازند و ذکر بگویند، نَه قرینه‌ای بر لزومی بودن آن داریم و نَه دلیلی بر استحبابی بودن آن. پس اگر کسی شهرت و اجماع را معتبر بداند، می‌گوید این کارها، همه‌اش، از وضو ساختن و ذکر گفتن به هنگام نماز و نزدیک مسجد نشستن، مستحب است، اما اگر کسی اجماع و شهرت را معتبر نداند، باید به اصل مراجعه کند که بر مبنای ما می‌شود استحباب و بر مبنای مشهور می‌شود لزوم. البته حدیث آخری که روایت خواهم کرد، شاید به کار این جا هم بیاید.