حدیث 1038
1038- 19-[1] الْحَسَنُ بْنُ مُحَمَّدٍ الطّوسی فی مَجالِسِهِ عَنْ أبیهِ عَنِ الْمُفیدِ عَنْ عَلی بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ حُبَیشٍ[2] عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلی الزَّعْفَرانی عَنْ إسْحاقَ بْنِ إبْراهیمَ الثَّقَفی[3] عَنْ عَبْدِاللهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عُثْمانَ عَنْ عَلی بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أبیسَعیدٍ عَنْ فُضَیلِ بْنِ الْجَعْدِ عَنْ أبیإسْحاقَ الْهَمْدانی عَنْ أمیرِالْمُؤْمِنینَ ع فی عَهْدِهِ إلَی مُحَمَّدِ بْنِ أبیبَکْرٍ لَمّا وَلّاهُ مِصْرَ- إلَی أنْ قالَ: وَ انْظُرْ إلَی الْوُضوءِ فَإنَّهُ مِنْ تَمامِ الصَّلاةِ- تَمَضْمَضْ ثَلاثَ مَرّاتٍ- وَ اسْتَنْشِقْ ثَلاثاً وَ اغْسِلْ وَجْهَکَ- ثُمَّ یدَکَ الْیمْنَی ثُمَّ الْیسْرَی- ثُمَّ امْسَحْ رَأْسَکَ وَ رِجْلَیکَ- فَإنّی رَأیتُ رَسولَ اللهِ ص یصْنَعُ ذَلِکَ- وَ اعْلَمْ أنَّ الْوُضوءَ نِصْفُ الْإیمانِ.
——————————
[1]– أمالی الطوسی 1- 29.
[2]– فی المصدر- الحسن.
[3]– فی المصدر-” أبیإسحاق محمّد بن إبراهیم الثقفی”.
طریق این حدیث به معصوم علیهالسلام غیر معتبر است.
شیخ الطائفه این حدیث را از شیخ مفید از علی بن محمد حبیش از حسن بن علی بن عبدالکریم الزعفرانی از ابراهیم بن محمد بن سعید الثقفی که در اینجا اسحاق بن ابراهیم الثقفی نوشته است، از عبدالله بن محمد بن عثمان از علی بن حمد بن عبدالله بن ابیسیف المدائنی از فضیل بن جعد از ابواسحاق، عمرو بن عبدالله الهمدانی روایت کرده است که در این طریق حداقل به واسطه سه نفر، عبدالله بن محمد بن عثمان و دو نفر بعد او که مجهول هستند، معتبر نیست. سایرین بر مبنای حقیر یا ثقع درجه یک هستند، یا درجه دو.
در این فراز از حدیث که ادعا شده از عهد امیر مؤمنان علیهالسلام به محمد بن ابیبکر و به هنگام فرستادن او به ولایت مصر است، آمده است که به وضو بنگر که تمامکننده نماز است. مضمضه سه مرتبه و استنشاق سه تا و بشور صورتت را، سپس سپس دست راستت و بعد از آن دست چپت. سپس مسح کن سرت را و دو پایت را، چرا که دیدم رسول الله صلیاللهعلیهوآله، چنین میکرد و بدان که وضو، نیمی ایمان است.
حدیث که معتبر نیست، اما دو نکتهای را که میخواستم ذیل حدیث قبلی که به مضمضه و استنشاق اشاره کرده بود و از خاطرم رفته بود، عرض کنم.
تا اینجا ما دلیلی بر استحباب این دو قبل وضو نداریم، حال میخواهد یک بار باشد، یا چند بار، اما شنیدهام که هر دو اینها از نظر پزشکی، تأیید شدهاند که کارهای مفیدی برای بدن است. این را خودتان پرسوجو کنید. اما اگر هیچ کدام اینها خاصیت پزشکی متعارف هم نداشته باشد، حداقلش این است که مضمضه آب، ضمن آنکه موجب طراوت دهان است و به نوعی شستوشوی داخل دهان، اگر کسی دهانش بوی نامناسبی داشته باشد، ممکن است آن را بر طرف کند. استنشاق هم همینطور، هم موجب طراوت است و هم اگر مخاطهای اضافهای در بینی باشد، فرصتی است که آنها را خارج کرد، لذا حتی اگر نصی هم بر استحباب آن نداشته باشیم، انجام آن در همه حال خوب است، خصوصا وقتی انسان میخواهد به نماز بایستد، یا در جمع حضور پیدا کند و مانند این ها.