حدیث 744
744- 1-[1] مُحَمَّدُ بْنُ یعْقوبَ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أصْحابِنا عَنْ أحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ عَنْ أبی‌داوُدَ جَمیعاً عَنِ الْحُسَینِ بْنِ سَعیدٍ عَنْ صَفْوانَ بْنِ یحْیی عَنِ الْعَلاءِ عَنِ ابْنِ أبی‌یعْفورٍ قالَ: سَألْتُ أباعَبْدِاللهِ ع عَنْ رَجُلٍ بالَ ثُمَّ تَوَضَّأ ثُمَّ قامَ إلَی الصَّلاةِ ثُمَّ وَجَدَ بَلَلاً قالَ لا یتَوَضَّأُ إنَّما ذَلِکَ مِنَ الْحَبائِلِ.
وَ رَواهُ الصَّدوقُ بِإسْنادِهِ عَنْ عَبْدِاللهِ بْنِ أبی‌یعْفورٍ مِثْلَهُ إلّا أنَّهُ لا شَیءَ عَلَیهِ وَ لا یتَوَضَّأُ وَ لَمْ یزِدْ عَلَی ذَلِکَ[2]
——————————
[1]– الکافی 3- 19- 2.
[2]– الفقیه 1- 64- 147.
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه یک است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را به چند طریق روایت کرده است.
1. از عدة من اصحابنا از احمد بن محمد بن عیسی از حسین بن سعید الاهوازی از صفوان بن یحیی از علاء بن رزین از عبدالله بن ابی‌یعفور
2. از ابوداود از حسین بن سعید الاهوازی به باقی سند
که در طریق دوم، ابوداود، ثقه درجه دو است، اما سایرین، در هر دو طریق، از ثقات درجه یک هستند.
شیخ صدوق این حدیث را به طریق خود در الفقیه به عبدالله بن ابی‌یعفور که معتبر درجه یک است، روایت کرده است.
* * *
علامه مجلسی: صحیح (مر).
* * *
مجلسی اول: طریق الصدوق إلیه حسن، لکن الکلینی رواه فی الصحیح (رو).
چه روایت الکافی را بگیریم و چه روایت صدوق، را فرقی نمی‌کند، عملا در هر دو آمده است که فردی بول می‌کند، بعد از آن وضو می‌گیرد، بعد وقتی برای نماز بلند می‌شود، رطوبتی می‌بیند. امام علیه‌السلام می‌فرمایند که وضو لازم نیست. این است و جز این نیست که آن از رگ‌ها است.
به بهانه این حدیث چند نکته عرض کنم.
1. از این روایت این‌گونه برداشت می‌شود که احتمالا بین بول، وضو و نماز، خیلی فاصله نیست.
2. الآن و بر اساس علم جدید، می‌دانیم که این رطوبت‌ها، مایع پروستاتی است که بر اثر انقباض رگ‌های درون آلت تناسلی، خارج می‌شود و قطعا مقداری بول که در مجرای تناسلی مانده است، همراه آن خارج می‌شود. دوستانی که در بحث استبراء بودند، حتما به خاطر دارند که دیدیم بر اساس یافته‌های علمی مدرن، هر چند استبراء، مقداری از بول را خارج می‌کند، اما چنین نیست که همه آن را خارج کند.
با عنایت به این روایت، معلوم می‌شود که این رطوبت که همان ودی است، ناقض وضو نیست.