حدیث 685

685- 12-[1] وَ بِإسْنادِهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلی بْنِ مَحْبوبٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِالْجَبّارِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلی بْنِ فَضّالٍ عَنْ صَفْوانَ عَنْ مَنْصورٍ عَنْ أبی‌عُبَیدَةَ الْحَذّاءِ عَنْ أبی‌عَبْدِاللهِ ع قالَ: الرُّعافُ وَ الْقَیءُ وَ التَّخْلیلُ یسیلُ الدَّمَ إذا اسْتَکْرَهْتَ شَیئاً ینْقُضُ الْوُضوءَ وَ إنْ لَمْ تَسْتَکْرِهْهُ لَمْ ینْقُضِ الْوُضوءَ.
أقولُ: حَمَلَهُما الشَّیخُ عَلَی التَّقیةِ لِموافَقَتِهِما لِلْعامَّةِ وَ جَوَّزَ حَمْلَهُما عَلَی الِاسْتِحْبابِ.
——————————
[1]– التهذیب 1- 13- 26، و الاستبصار 1- 83- 263.

طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه یک است.
شیخ الطائفه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به محمد بن علی بن محبوب که معتبر درجه یک است، از محمد بن عبدالجبار از حسن بن علی بن فضال از صفوان بن یحیی از منصور بن حازم از ابوعبیده الحذاء روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
* * *
علامه مجلسی: موثق کالصحیح (مل).

این حدیث، با احادیث قبلی متفاوت است. می‌گوید اگر خون بینی، استفراغ و خلال‌دندانی که موجب جریان خون شود، موجب کراهت شود، ناقض وضو است، اما اگر موجب کراهت و ناخوشایندی نشود، ناقض وضو نیست. این حدیث با احادیث حصر نواقض وضو هماهنگ نیست، به همین جهت می‌بینیم که شیخ آن را به جهت موافقت با عامه، حمل بر تقیه کرده است. احتمال تقیه ممکن است، اما من نتوانستم شرایط تقیه را احراز کنم، لذا فقط می‌گویم قاعدتا امکان آن هست و بعید هم نیست، اما احتمال استحباب وجود دارد و با آن روایت مضمضه هم می‌خواند. پس می‌توان گفت که این نوع آلودگی‌ها اگر زیاد بود، یا به هر علت دیگری، موجب کراهت و ناخوشایندی می‌شد، بهتر است که انسان تجدید وضو کند.