حدیث ۶۶۸

۶۶۸- ۱-[۱] مُحَمَّدُ بْنُ یعْقوبَ عَنْ عَلی بْنِ إبْراهیمَ عَنْ أبیهِ عَنِ ابْنِ أبی‌عُمَیرٍ عَنِ الْحَسَنِ ابْنِ أخی فُضَیلٍ عَنْ فُضَیلٍ عَنْ أبی‌عَبْدِاللهِ ع فی الرَّجُلِ یخْرُجُ مِنْهُ مِثْلُ حَبِّ الْقَرْعِ قالَ لَیسَ عَلَیهِ وُضوءٌ.
——————————
[۱]– الکافی ۳- ۳۶- ۵ صدر الحدیث ۵.

طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه دو است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از علی بن ابراهیم القمی از پدرش از محمد بن ابی‌عمیر از حسن بن اخی فضیل از فضیل بن یسار روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند، مگر حسن بن اخی فضیل که از ثقات درجه دو است.
* * *
علامه مجلسی: مجهول (مر)

حب القرع ظاهرا همان کرم کدو است، یا شاید هر کرمی و انگلی که در روده رشد می‌کند و از مقعد خارج می‌شود. امام علیه‌السلام به صراحت می‌فرمایند که خروج این انگل از مقعد، ناقض وضو نیست. پس عملاً این روایت، «مما خرج من الطرفین» را قید می‌زند و مورد را از آن استثنا می‌کند. حالا اگر این انگل، همراه آلودگی‌های درون روده باشد، آیا ناقض وضو هست یا خیر؟ عنایت بفرمایید که این انگل‌ها وقتی از مقعد انسان خارج می‌شوند، حتما همراه مقداری از آلودگی‌ها یا عمان عذره درون روده هستند، اما گاهی اوقات این آلودگی همراه آن‌ها زیاد است و گاهی چنان کم است که این آلودگی خیلی جلب توجه نمی‌کند. علی ای حال! این آلودگی هر چقدر هم که کم باشد، به شدت خطرناک است و مضر و باید از آن اجتناب کرد، اما می‌دانیم که هر آلودگی، ولو زیاد هم باشد و باید از آن اجتناب کرد، اما ناقض وضو نیست. فرض کنید کسی لوله‌ها و کانال‌های فاضلاب شهری را رسیدگی می‌کند. این فرد کاملا در محیطی آلوده است و حتی باید از لباس‌ها و ماسک‌های خاص استفاده کند و بعد از پایان کار، باید کاملا خود را لبشوید و ضد عفونی کند، اما وضویش به این سبب باطل نیست. پس اگر ما باشیم و این روایت، باید بگوییم خیر، چرا که علی قول متخصصینی که بنده با آن‌ها مشورت کردم، بالأخره همراه این کرم، مقداری آلودگی خارج می‌شود و چنین نیست که این کرم، طاهر و پاکیزه خارج شود. البته فعلا عجله نکنید تا ذیل حدیث پنجم همین باب نکته‌ای را عرض کنم.