حدیث 9550
(9550) الکافی (ح 719)، مختصر البصائر (ص 48)، البصائر (ص 455 و 456) و تأویل الآیات (ص 535): عِدَّةٌ مِنْ أصْحابِنا عَنْ أحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعیدٍ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَیْدٍ عَنْ یَحْیَی الْحَلَبیِّ عَنْ أبی‌الصَّبّاحِ الْکِنانیِّ عَنْ أبی‌بَصیرٍ قالَ: «سَألْتُ أباعَبْدِاللهِ علیه‌السلام عَنْ قَوْلِ اللهِ تَبارَکَ وَ تَعالَی: «وَ کَذلِکَ أوْحَیْنا إلَیْکَ روحاً مِنْ أمْرِنا ما کُنْتَ تَدْری ما الْکِتابُ وَ لا الْإیمانُ». قالَ: «خَلْقٌ مِنْ خَلْقِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ أعْظَمُ مِنْ جَبْرَئیلَ وَ میکائیلَ. کانَ مَعَ رَسولِ اللهِ صلی‌الله‌علیه‌وآله، یُخْبِرُهُ وَ یُسَدِّدُهُ وَ هُوَ مَعَ الْأئِمَّةِ مِنْ بَعْدِهِ.»»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه یک است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از عدة من اصحابنا از ابن عیسی الاشعری از حسین بن سعید الاهوازی از نضر بن سوید از یحیی بن عمران الحلبی از ابوالصباح الکنانی از ابوبصیر الاسدی روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
حسن بن سلیمان الحلی نیز شبیه این حدیث را از کتاب سعد بن عبدالله القمی از ابن عیسی الاشعری از حسین بن سعید الاهوازی و محمد بن خالد البرقی به باقی سند روایت کرده است.
محمد بن حسن الصفار نیز شبیه این حدیث را از ابن عیسی الاشعری به باقی سند و نیز از محمد بن عبدالحمید از منصور بن یونس بزرج از ابوبصیر الاسدی روایت کرده است که این‌ها هم از ثقات درجه یک هستند.
ایشان شبیه این حدیث را از محمد بن عبدالحمید به باقی سند و نیز از محمد بن حسین بن ابی‌الخطاب از صفوان بن یحیی از ابوالصباح الکنانی و از ابوبصیر الاسدی و نیز از ابن عیسی الاشعری از احمد بن محمد بن ابی‌نصر از عاصم بن حمید از محمد بن مسلم هم روایت کرده است که ایشان نیز از ثقات درجه یک هستند.
سید شرف‌الدین الاسترآبادی نیز شبیه این حدیث را از کتاب محمد بن عباس بن ماهیار از احمد بن ادریس القمی از ابن عیسی الاشعری از علی بن حدید و محمد بن اسماعیل بن بزیع از منصور بن یونس بزرج از ابوبصیر الاسدی و ابوالصباح الکنانی روایت کرده است که علی بن حدید، ازضعفا است، اما محمد بن اسماعیل بن بزیع که از ثقات درجه یک است، در عرض او است. سایرین هم از ثقات درجه یک هستند. البته طریق سید شرف‌الدین به تفسیر محمد بن عباس بن ماهیار معلوم نیست. لطفا به توضیحات ذیل حدیث شماره 9944 مراجعه بفرمایید.
بعید نیست این حدیث را بتوان از مصادیق بارز شهرت روائیه، ولو شهرت نسبی در عصر غیبت صغری دانست.
* * *
علامه مجلسی: صحیح.
ابوبصیر روایت کرد: «از ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام درباره کلام الله تبارک و تعالی: «وَ کَذلِکَ أوْحَیْنا إلَیْکَ روحاً مِنْ أمْرِنا ما کُنْتَ تَدْری ما الْکِتابُ وَ لا الْإیمانُ» سؤال کردم. فرمودند: «خلقی است از خلق الله عز و جل که عظیم‌تر تر از جبرئیل و میکائیل است. همراه رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله بوده، ایشان را خبر می‌دهد و راهنمایی می‌کند ایشان را و او همراه ائمه است از بعد او.»»