حدیث 898

(898) التهذیب (ج 6، ح 518): مُحَمَّدُ بْنُ أحْمَدَ بْنِ یَحْیَی عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عیسَی عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلیِّ بْنِ فَضّالٍ قالَ: «قَرَأْتُ فی کِتابِ أبی‌الْأسَدِ إلَی أبی‌الْحَسَنِ الثّانی علیه‌السلام وَ قَرَأْتُهُ بِخَطِّهِ، سَألَهُ: «ما تَفْسیرُ قَوْلِهِ تَعالَی: «وَ لا تَأْکُلوا أمْوالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْباطِلِ وَ تُدْلوا بِها إلَی الْحُکّامِ»»». قالَ: «فَکَتَبَ إلَیْهِ بِخَطِّهِ: «الْحُکّامُ، الْقُضاةُ.»» قالَ: «ثُمَّ کَتَبَ تَحْتَهُ: «هُوَ أنْ یَعْلَمَ الرَّجُلُ أنَّهُ ظالِمٌ، فَیَحْکُمَ لَهُ الْقاضی. فَهُوَ غَیْرُ مَعْذورٍ فی أخْذِهِ ذَلِکَ الَّذی حَکَمَ لَهُ، إذا کانَ قَدْ عَلِمَ أنَّهُ ظالِمٌ.»»

طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه یک است.
شیخ‌الطائفه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به محمد بن احمد بن یحیی که معتبر درجه یک است، از محمد بن عیسی بن عبید از حسن بن علی بن فضال روایت کرده است که محمد بن احمد بن یحیی و ابن عبید از ثقات مشروطی هستند که البته در این‌جا مشکلی ایجاد نمی‌کنند.
* * *
علامه مجلسی: موثق کالحسن.

حسن بن علی بن فضال روایت کرد: «در نامه ابواسد به ابوالحسن دوم (امام هادی) علیه‌السلام به خط خودش خواندم که از ایشان سؤال کرده بود: «تفسیر سخن او تعالی: «وَ لا تَأْکُلوا أمْوالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْباطِلِ وَ تُدْلوا بِها إلَی الْحُکّامِ» چیست؟»»» (راوی) گوید: «پس به خط خویش به سوی او نوشت: «حکام، قاضیان هستند.»» (سپس راوی) گوید: «سپس زیر آن نوشت: «آن است که فردی می‌داند که او ظالم است، پس قاضی برای او حکم می‌کند. پس او در گرفتن آن‌چه برای او حکم کرده است، غیر معذور است، چرا که می‌دانسته که او ظالم است.»».