حدیث 897
(897 و 2508) الکافی (ح 14614) و التهذیب (ج 6، ح 517): مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَی عَنْ أحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعیدٍ عَنْ عَبْدِاللهِ بْنِ بَحْرٍ عَنْ عَبْدِاللهِ بْنِ مُسْکانَ عَنْ أبی‌بَصیرٍ قالَ: «قُلْتُ لِأبی‌عَبْدِاللهِ علیه‌السلام: «قَوْلُ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ فی کِتابِهِ: «وَ لا تَأْکُلوا أمْوالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْباطِلِ وَ تُدْلوا بِها إلَی الْحُکّامِ»؟» فَقالَ: «یا أبابَصیرٍ! إنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَ قَدْ عَلِمَ أنَّ فی الْأُمَّةِ حُکّاماً یَجورونَ. أما إنَّهُ لَمْ یَعْنِ حُکّامَ أهْلِ الْعَدْلِ وَ لَکِنَّهُ عَنَی حُکّامَ أهْلِ الْجَوْرِ. یا أبامُحَمَّدٍ! إنَّهُ لَوْ کانَ لَکَ عَلَی رَجُلٍ حَقٌّ، فَدَعَوْتَهُ إلَی حُکّامِ أهْلِ الْعَدْلِ، فَأبَی عَلَیْکَ إلّا أنْ یُرافِعَکَ إلَی حُکّامِ أهْلِ الْجَوْرِ لِیَقْضوا لَهُ، لَکانَ مِمَّنْ حاکَمَ إلَی الطّاغوتِ وَ هُوَ قَوْلُ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «أ لَمْ تَرَ إلَی الَّذینَ یَزْعُمونَ أنَّهُمْ آمَنوا بِما أُنْزِلَ إلَیْکَ وَ ما أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِکَ یُریدونَ أنْ یَتَحاکَموا إلَی الطّاغوتِ»»».
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه دو است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از محمد بن یحیی العطار از ابن عیسی الاشعری از حسین بن سعید الاهوازی از عبدالله بن بحر از عبدالله بن مسکان از ابوبصیر الاسدی روایت کرده است که عبدالله بن بحر از ثقات درجه دو است و سایرین، از ثقات درجه یک.
شیخ‌الطائفه شبیه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به حسین بن سعید الاهوازی که معتبر درجه یک است، به باقی سند روایت کرده است.
* * *
علامه مجلسی: ضعیف.
ابوبصیر روایت کرد: «به ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام عرض کردم: «کلام الله عز و جل در کتابش: «وَ لا تَأْکُلوا أمْوالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْباطِلِ وَ تُدْلوا بِها إلَی الْحُکّامِ»؟» پس فرمودند: «ای ابابصیر! به یقین الله عز و جل می‌دانسته است که در امتش قاضی‌هایی جور می‌کنند. آگاه باش که به یقین منظور آن قاضیان اهل عدل نیستند بلکه منظور قاضیان اهل جور هستند. ای ابامحمد! به یقین اگر برای فردی حقی بود، پس اگر او را به قاضیان اهل عدل دعوتش کردی و بر تو ابا کرد مگر آن‌که تو را به قاضیان جور مرافعه برد تا به نفع او قضاوت کند، قطعاً از کسانی است که قضاوت به سوی طاغوت می‌برند در حالی که آن است کلام الله عز و جل: «أ لَمْ تَرَ إلَی الَّذینَ یَزْعُمونَ أنَّهُمْ آمَنوا بِما أُنْزِلَ إلَیْکَ وَ ما أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِکَ یُریدونَ أنْ یَتَحاکَموا إلَی الطّاغوتِ».»»