حدیث ۸۱۷۵
(۸۱۷۵) التوحید (ص ۴۱۵)، الکافی (ح ۴۳۲، ۲۲۲۹ و ۲۴۸۸) و المحاسن (ج ۱، ص ۲۰۱): أبی رحمهالله قالَ حَدَّثَنا عَبْدُاللهِ بْنُ جَعْفَرٍ الْحِمْیَریُّ عَنْ أحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ فَضّالٍ عَنْ عَلیِّ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أبیهِ قالَ: «سَمِعْتُ أباعَبْدِاللهِ علیهالسلام یَقولُ: «اجْعَلوا أمْرَکُمْ لِلّهِ وَ لا تَجْعَلوهُ لِلنّاسِ. فَإنَّهُ ما کانَ لِلّهِ، فَهُوَ لِلّهِ وَ ما کانَ لِلنّاسِ، فَلا یَصْعَدُ إلَی اللهِ وَ لا تُخاصِموا النّاسَ لِدینِکُمْ، فَإنَّ الْمُخاصَمَةَ، مَمْرَضَةٌ لِلْقَلْبِ. إنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ قالَ لِنَبیِّهِ صلیاللهعلیهوآله: «إنَّکَ لا تَهْدی مَنْ أحْبَبْتَ وَ لکِنَّ اللهَ یَهْدی مَنْ یَشاءُ» وَ قالَ: «أ فَأنْتَ تُکْرِهُ النّاسَ حَتَّی یَکونوا مُؤْمِنینَ». ذَروا النّاسَ! فَإنَّ النّاسَ أخَذوا عَنِ النّاسِ وَ إنَّکُمْ أخَذْتُمْ عَنْ رَسولِ اللهِ صلیاللهعلیهوآله. إنّی سَمِعْتُ أبی علیهالسلام یَقولُ: «إنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ إذا کَتَبَ عَلَی عَبْدٍ أنْ یَدْخُلَ فی هَذا الْأمْرِ، کانَ أسْرَعَ إلَیْهِ مِنَ الطَّیْرِ إلَی وَکْرِهِ.»»»
طریق این حدیث به معصوم علیهالسلام معتبر درجه دو است.
شیخ صدوق این حدیث را از پدرش از عبدالله بن جعفر الحمیری از احمد بن محمد بن خالد البرقی از حسن بن علی بن فضال از علی بن عقبه بن خالد از پدرش که احمد البرقی از ثقات مشروطی است که البته مشکلی در اینجا ایجاد نمیکند. عقبه بن خالد هم از ثقات درج دو و سایرین، از ثقات درجه یک هستند.
ثقةالاسلام الکلینی نیز شبیه این حدیث را یک بار از عدة من اصحابنا از احمد بن محمد بن عیسی با باقی سند و دو بار هم از محمد بن یحیی العطار از احمد بن محمد بن عیسی به باقی سند روایت کرده است. فقط در بار دوم تا فلا یصعد الی الله را روایت کرده است.
احمد البرقی نیز شبیه این حدیث را از حسن بن علی بن فضال به باقی سند روایت کرده است.
* * *
علامه مجلسی: حسن (طریق اول). حسن موثق (طریق دوم و سوم).
علی بن عقبه از پدرش روایت کرد: «شنیدم ابوعبدالله (امام صادق) علیهالسلام میفرمودند: «قرار دهید کارتان را برای الله و قرار ندهید آن را برای مردم. چرا که همانا آنچه برای الله باشد، پس آن برای الله است و آنچه برای مردم باشد، بالا نمیرود به سوی الله و مخاصمه نکنید مردم را برای دینتان، چرا که مخاصمه بیماری برای قلب است.همانا الله عز و جل به نبیش صلیاللهعلیهوآله فرمود: «إنَّکَ لا تَهْدی مَنْ أحْبَبْتَ وَ لکِنَّ اللهَ یَهْدی مَنْ یَشاءُ» و (نیز) فرمود: «أ فَأنْتَ تُکْرِهُ النّاسَ حَتَّی یَکونوا مُؤْمِنینَ». رها کنید مردم را. چرا که مردم از مردم گرفتند، در حالی که شما از رسول الله صلیاللهعلیهوآله گرفتید. همانا من شنیدم پدرم علیهالسلام میفرمود: «همانا الله عز و جل هنگامی که بنویسد بر بندهای که داخل شود در این امر، به سوی او، سریعتر از پرنده به سوی لانهاش باشد.»»»