حدیث 5975
(5975) الکافی (ح 6969) و علل الشرائع (ج 2، ص 457): أبوعَلیٍّ الْأشْعَریُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِالْجَبّارِ عَنْ صَفْوانَ بْنِ یَحْیَی عَنْ عَبْدِاللهِ بْنِ یَحْیَی الْکاهِلیِّ قالَ: «سَمِعْتُ أباعَبْدِاللهِ علیه‌السلام یَقولُ وَ یَذْکُرُ الْحَجَّ، فَقالَ: «قالَ رَسولُ اللهِ صلی‌الله‌علیه‌وآله: «هُوَ أحَدُ الْجِهادَیْنِ. هُوَ جِهادُ الضُّعَفاءِ» وَ نَحْنُ الضُّعَفاءُ. أما إنَّهُ لَیْسَ شَیْءٌ أفْضَلَ مِنَ الْحَجِّ إلّا الصَّلاةُ وَ فی الْحَجِّ لَهاهُنا صَلاةٌ وَ لَیْسَ فی الصَّلاةِ قِبَلَکُمْ حَجٌّ. لا تَدَعِ الْحَجَّ وَ أنْتَ تَقْدِرُ عَلَیْهِ. أ ما تَرَی أنَّهُ یَشْعَثُ رَأْسُکَ وَ یَقْشَفُ فیهِ جِلْدُکَ وَ یَمْتَنِعُ فیهِ مِنَ النَّظَرِ إلَی النِّساءِ وَ إنّا نَحْنُ لَهاهُنا وَ نَحْنُ قَریبٌ وَ لَنا میاهٌ مُتَّصِلَةٌ، ما نَبْلُغُ الْحَجَّ حَتَّی یَشُقَّ عَلَیْنا. فَکَیْفَ أنْتُمْ فی بُعْدِ الْبِلادِ؟ وَ ما مِنْ مَلِکٍ وَ لا سوقَةٍ یَصِلُ إلَی الْحَجِّ إلّا بِمَشَقَّةٍ فی تَغْییرِ مَطْعَمٍ أوْ مَشْرَبٍ أوْ ریحٍ أوْ شَمْسٍ لا یَسْتَطیعُ رَدَّها وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ «وَ تَحْمِلُ أثْقالَکُمْ إلی بَلَدٍ لَمْ تَکونوا بالِغیهِ إلّا بِشِقِّ الْأنْفُسِ إنَّ رَبَّکُمْ لَرَؤُفٌ رَحیمٌ».»»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه یک است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از احمد بن ادریس القمی از محمد بن عبدالجبار از صفوان بن یحیی از عبدالله بن یحیی الکاهلی روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
شیخ صدوق نیز شبیه این حدیث را از پدرش از سعد بن عبدالله القمی از ابن عیسی الاشعری از صفوان بن یحیی و فضاله بن ایوب از قاسم بن محمد الجوهری از عبدالله بن یحیی الکاهلی روایت کرده است که قاسم بن محمد الجوهری، از ثقات درجه دو و سایرین، از ثقات درجه یک هستند. در ضمن بعید نیست که بین فضاله بن ایوب و قاسم بن محمد الجوهری، به جای «عن»، «و» باشد.
* * *
علامه مجلسی: حسن.
عبدالله بن یحیی الکاهلی روایت کرد: «شنیدم ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام در حالی که یاد حج می‌کرد، فرمودند: «رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمودند: «آن یکی از دو جهاد است. آن جهاد ضعفا است.» و ما ضعفا هستیم. آگاه باش که همانا با فضیلت‌تر از حج نیست، مگر نماز و این‌جا در حج، نماز هست، در حالی که در نماز نزد شما، حج نیست. حج را رها نکن در حالی که تو قادر بر آن هستی. آیا نمی‌بینی که سرت ژولیده می‌شود و پوستت در آن خشن می‌شود و منع می‌شوی در آن از نگاه به زنان و همانا ما این‌جا هستیم و ما که نزدیک می‌باشیم، و برای ما آب‌های متصلی است، به حج نمی‌رسیم مگر بر ما سخت شود. پس چگونه شما در شهرهای دور هستید؟ و نیست از حکمرانی و نه رعیتی که به حج برسد، مگر به مشقت در تغییر خوراکی یا نوشیدنی یا باد یا خورشیدی که رد کردن آن را نمی‌تواند و آن است کلام او عز و جل: «وَ تَحْمِلُ أثْقالَکُمْ إلی بَلَدٍ لَمْ تَکونوا بالِغیهِ إلّا بِشِقِّ الْأنْفُسِ إنَّ رَبَّکُمْ لَرَؤُفٌ رَحیمٌ».»»