حدیث ۴۹۸
(۴۹۸ و ۷۴۷۱) علل الشرائع (ج ۱، ص ۶۷): حَدَّثَنا مُحَمَّدُ بْنُ عَلیِّ بْنِ بَشّارٍ الْقَزْوینیُّ رضی‌الله‌عنه قالَ حَدَّثَنا الْمُظَفَّرُ بْنُ أحْمَدَ أبوالْفَرَجِ الْقَزْوینیُّ قالَ حَدَّثَنا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْأسَدیُّ الْکوفیُّ قالَ حَدَّثَنا موسَی بْنُ عِمْرانَ النَّخَعیُّ عَنْ عَمِّهِ الْحُسَیْنِ بْنِ یَزیدَ النَّوْفَلیِّ عَنْ عَلیِّ بْنِ سالِمٍ عَنْ سَعیدِ بْنِ جُبَیْرٍ عَنْ عَبْدِاللهِ بْنِ الْعَبّاسِ قالَ: «إنَّما سُمّیَ الْجَبَلُ الَّذی کانَ عَلَیْهِ موسَی علیه‌السلام، طورَ سَیْناءَ، لِأنَّهُ جَبَلٌ کانَ عَلَیْهِ شَجَرَةُ الزَّیْتونِ وَ کُلُّ جَبَلٍ یَکونُ عَلَیْهِ ما یُنْتَفَعُ بِهِ مِنَ النَّباتِ وَ الْأشْجارِ مِنَ الْجِبالِ سُمّیَ طورَ سَیْناءَ وَ طورَ سینینَ وَ ما لَمْ یَکُنْ عَلَیْهِ ما یُنْتَفَعُ بِهِ مِنَ النَّباتِ وَ الْأشْجارِ مِنَ الْجِبالِ سُمّیَ طورَ وَ لا یُقالُ طورُ سَیْناءَ وَ لا طورُ سینینَ.»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه دو است.
شیخ صدوق این حدیث را از محمد بن علی بن بشار از ابوالفرج القزوینی از محمد بن جعفر الاسدی از موسی بن عمران النخعی از عمویش، حسین بن یزید النوفلی از علی بن ابی‌حمزه البطائنی از سعید بن جبیر از ابن عباس روایت کرده است که محمد بن جعفر الاسدی و علی بن ابی‌حمزه البطائنی، از ثقات مشروطی هستند که ظاهراً مشکلی در این‌جا ایجاد نمی‌کنند. ابوالفرج القزوینی و موسی بن عمران نیز از ثقات درجه دو و سایرین، از ثقات درجه یک هستند.
نکته مهم آن‌که این مطالب بدون آن‌که به معصومی نسبت داده شود، از گفته‌های عبدالله بن عباس و ممکن است که برداشت‌های خودش باشد. البته اگر سند این گزارش را معتبر بدانیم، با توجه به شخصیت ابن عباس، تفسیر به رأی نمی‌کند و قاعدتاً از فرمایشات معصومین علیهم‌السلام برداشت کرده است.
عبدالله بن عباس گفت: «این است و جز این نیست که کوهی که موسی علیه‌السلام بر آن بود، به این جهت طور سینا نامیده شد که درخت زیتون بر آن بود و هر کوهی که از گیاهان و درختان برخوردار باشد، طور سینا و طور سینین است و آن‌چه از کوه‌ها که از گیاهان و درختان برخوردار نباشد، طور نامیده می‌شود و به آن طور سینا یا طور سینین نمی‌گویند.»
