حدیث 3333
(3333 و 3335) الکافی (ح 7446) و التهذیب (ج 5، ح 1270): عَلیُّ بْنُ إبْراهیمَ عَنْ أبیهِ عَنْ حَمّادٍ عَنْ حَریزٍ عَمَّنْ أخْبَرَهُ عَنْ أبیعَبْدِاللهِ علیهالسلام قالَ: «لا بَأْسَ بِأنْ یَصیدَ الْمُحْرِمُ السَّمَکَ وَ یَأْکُلَ مالِحَهُ وَ طَریَّهُ وَ یَتَزَوَّدَ وَ قالَ: «أُحِلَّ لَکُمْ صَیْدُ الْبَحْرِ وَ طَعامُهُ مَتاعاً لَکُمْ».» قالَ: «مالِحُهُ الَّذی یَأْکُلونَ وَ فَصْلُ ما بَیْنَهُما کُلُّ طَیْرٍ یَکونُ فی الْآجامِ، یَبیضُ فی الْبَرِّ وَ یُفْرِخُ فی الْبَرِّ، فَهُوَ مِنْ صَیْدِ الْبَرِّ وَ ما کانَ مِنْ صَیْدِ الْبَرِّ، یَکونُ فی الْبَرِّ وَ یَبیضُ فی الْبَحْرِ وَ یُفْرِخُ فی الْبَحْرِ، فَهُوَ مِنْ صَیْدِ الْبَحْرِ.»
طریق این حدیث به معصوم علیهالسلام معتبر درجه دو است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از علی بن ابراهیم القمی از پدرش از حماد بن عیسی از حریز بن عبدالله از من اخبره که این نفر آخر، ابتداء مجهول است، اما به واسطه حریز بن عبدالله، توثیق درجه دو میشود و سایرین، از ثقات درجه یک هستند.
شیخالطائفه نیز شبیه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به موسی بن قاسم البجلی که معتبر درجه یک است، از عبدالرحمن بن ابینجران از حماد بن عیسی از حریز بن عبدالله روایت کرده است. در اینجا دو حالت مفروض است. اول اینکه من أخبره از سند التهذیب افتاده است، دوم این که حریز بن عبدالله یک بار به واسطه و یک بار هم بیواسطه این را از امام علیهالسلام شنیده است و حالت سوم اینکه من أخبره در سند الکافی اضافه است. با توجه به قواعد نسخهنویسی، حالت سوم منتفی است و با توجه به شباهت سند و متن، به نظر حقیر، حالت اول قابل قبولتر است.
* * *
علامه مجلسی: مرسل کالحسن (الکافی). صحیح (التهذیب).
ابوعبدالله (امام صادق) علیهالسلام فرمودند: «مشکلی نیست که محرم ماهی صید کند و نمکسودش را بخورد و تازه اش را و آن را توشه خود کند و فرمود: «أُحِلَّ لَکُمْ صَیْدُ الْبَحْرِ وَ طَعامُهُ مَتاعاً لَکُمْ».» (و) فرمود: «نمکسودش که میخورند و تفصیل بین این دو آنکه هر پرندهای که در بیشه هست، در خشکی تخم میگذارد و در خشکی جوجه میآورد، پس آن از صید خشکی است و از صید خشکی نیست که در خشکی میباشد و در دریا تخم میگذارد و در دریا جوجه میآورد، پس آن از صید دریا است.»