حدیث ۳۱۹۹

(۳۱۹۹) معانی الأخبار (ص ۱۸) و التوحید (۱۶۸): حَدَّثَنا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أحْمَدَ بْنِ الْوَلیدِ رضی‌الله‌عنه عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عیسَی عَنِ الْمَشْرِقیِّ عَنْ أبی‌الْحَسَنِ الرِّضا علیه‌السلام قالَ: «سَمِعْتُهُ یَقولُ: ««بَلْ یَداهُ مَبْسوطَتانِ»». فَقُلْتُ لَهُ: «یَدانِ هَکَذا؟» وَ أشَرْتُ بِیَدی إلَی یَدَیْهِ. فَقالَ: «لا! لَوْ کانَ هَکَذا، لَکانَ مَخْلوقاً»».

طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر مشروط است.
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، غیر معتبر است.
شیخ صدوق این حدیث را از محمد بن حسن بن احمد بن ولید از محمد بن حسن الصفار از محمد بن عیسی بن عبید از هشام بن ابراهیم المشرقی روایت کرده است.
روایات متعددی درباره هشام بن ابراهیم المشرقی که به نظر حقیر با هشام بن ابراهیم العباسی، یکی است، وجود دارد که هیچ کدام معتبر نیست. البته در بعضی از گزارش‌های تاریخ آمده است که او در ابتدا از اهل علم و ادب و از یاران نزدیک امام رضا علیه‌السلام بود که پس از احضار امام به مرو خود را به فضل بن سهل و مأمون نزدیک کرد و اخبار امام علیه‌السلام را به آن دو می‌رساند. اگر این خبر صحیح باشد که ظاهراً صحیح است، تنها در صورتی می‌توان به سخن او اعتماد کرد که به واسطه ثقات نقل شده باشد. در این حدیث محمد بن عیسی بن عبید از او روایت کرده است که با توجه به ویژگی او، ممکن است در دوران ضعف هشام بن ابراهیم بوده باشد و از این بابت سند حدیث را نمی‌توان معتبر دانست، اما متن حدیث مشکلی ندارد.

(هشام بن ابراهیم) المشرقی از ابوالحسن الرضا علیه‌السلام روایت کرد: «شنیدم که ایشان می‌فرمودند: ««بَلْ یَداهُ مَبْسوطَتانِ»». پس عرض کردم: «دو دست این‌گونه» و به دستم به دستشان اشاره کردم. پس فرمودند: «خیر! اگر این‌گونه بود، قطعاً مخلوق بود.»»