حدیث 3042
(3042) الکافی (ح 2223) و المحاسن (ج 1، ص 232): عَنْهُ عَنْ عَلیِّ بْنِ الْحَکَمِ عَنْ أبانِ بْنِ عُثْمانَ عَنْ فُضَیْلِ بْنِ یَسارٍ قالَ: «قُلْتُ لِأبی‌جَعْفَرٍ علیه‌السلام: «قَوْلُ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ فی کِتابِهِ: «وَ مَنْ أحْیاها فَکَأنَّما أحْیا النّاسَ جَمیعاً»؟» قالَ: «مِنْ حَرَقٍ أوْ غَرَقٍ.» قُلْتُ: «فَمَنْ أخْرَجَها مِنْ ضَلالٍ إلَی هُدًی؟» قالَ: «ذاکَ تَأْویلُها الْأعْظَمُ».»
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیی عَنْ أحْمَدَ وَ عَبْدِاللهِ ابْنَی مُحَمَّدِ بْنِ عیسَی عَنْ عَلیَّ بْنِ الْحَکَمِ عَنْ أبانٍ مِثْلَهُ.
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه یک است.
سند این حدیث معلق است و از احادیث قبول معلوم می‌شود که ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از عدة من اصحابنا از احمد بن محمد البرقی (ضمیر «ه» در «عنه») از علی بن حکم از ابان بن عثمان از فضیل بن یسار که احمد البرقی از ثقات مشروطی است که البته مشکلی در این‌جا ایجاد نمی‌کند و سایرین، از ثقات درجه یک هستند.
در ضمن ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از محمد بن یحیی العطار از احمد و عبدالله، فرزندان محمد بن عیسی از علی بن حکم به باقی سند نیز روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
احمد البرقی نیز شبیه این حدیث را علی بن حکم به باقی سند روایت کرده است.
* * *
علامه مجلسی: موثق بسندیه.
فضیل بن یسار روایت کرد: «به ابوجعفر (امام باقر) علیه‌السلام عرض کردم: «کلام الله عز و جل در کتابش: «وَ مَنْ أحْیاها فَکَأنَّما أحْیا النّاسَ جَمیعاً»؟» فرمودند: «از سوختن یا غرق شدن.» عرض کردم: «پس کسی که خارج کند آن را از گمراهی به سوی هدایت؟» فرمودند: «آن تأویل اعظم آن است.»»