حدیث ۲۸۳
(۲۸۳ و ۶۷۹۵) بصائر الدرجات (ج ۱، ص ۴۰۱): حَدَّثَنا أحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعیدٍ عَنِ ابْنِ أبی‌عُمَیْرٍ عَنْ أبی‌أیّوبَ عَنْ أبانِ بْنِ تَغْلِبَ قالَ: «کُنْتُ عِنْدَ أبی‌عَبْدِاللهِ علیه‌السلام، فَدَخَلَ عَلَیْهِ رَجُلٌ مِنْ أهْلِ الْیَمَنِ. فَقالَ: «یا أخا أهْلِ الْیَمَنِ! عِنْدَکُمْ عُلَماءُ؟» قالَ: «نَعَمْ!» قالَ: «فَما بَلَغَ مِنْ عِلْمِ عالِمِکُمْ؟» قالَ: «یَسیرُ فی لَیْلَةٍ مَسیرَةَ شَهْرَیْنِ، یَزْجُرُ الطَّیْرَ وَ یَقْفو الْأثَرَ.» فَقالَ أبوعَبْدِاللهِ علیه‌السلام: «عالِمُ الْمَدینَةِ أعْلَمُ مِنْ عالِمِکُمْ.» قالَ: «فَما بَلَغَ مِنْ عِلْمِ عالِمِ الْمَدینَةِ؟» قالَ: «یَسیرُ فی ساعَةٍ مِنَ النَّهارِ مَسیرَةَ الشَّمْسِ سَنَةً حَتَّی یَقْطَعَ اثْنَیْ عَشَرَ ألْفَ مِثْلَ عالَمِکُمْ هَذا ما یَعْلَمونَ أنَّ اللهَ خَلَقَ آدَمَ وَ لا إبْلیسَ.» قالَ: «فَیَعْرِفونَکُمْ؟» قالَ: «نَعَمْ! ما افْتَرَضَ عَلَیْهِمْ إلّا وَلایَتَنا وَ الْبَراءَةَ مِنْ عَدُوِّنا.»»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه یک است.محمد بن الحسن الصفار این حدیث را از احمد بن محمد العاصمی از حسین بن سعید الاهوازی از ابن ابی‌عمیر از ابی‌ایوب الخزاز از ابان بن تغلب روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
ابان بن تغلب روایت کرد: «نزد ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام بودیم، پس فردی از اهل یمن بر ایشان وارد شد. پس (امام علیه‌السلام) فرمود: «ای برادر اهل یمن! عالمانی نزد شما هست؟» گفت: «آری!» فرمودند: «عالم شما از علم چه عرضه کرده است؟» گفت: «در شبی مسیر دو ماه را طی می‌کند، پرندگان را با صدا می‌راند و آثار را پیگیری می‌کند.» پس ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام فرمودند: «عالم مدینه از عالم شما، عالم‌تر است.» گفت: «پس عالم مدینه از علم چه عرضه کرده است؟» فرمودند: «در زمانی از روز، مسیر خورشید در یک سال را طی می‌کند تا دوازده هزار مثل جهان شما را پشت سر می‌گذارد که نه می‌دانند الله آدم را خلق کرده است و نه ابلیس را.» گفت: «شما را می‌شناسند؟» فرمودند: «آری! به آن‌ها واجب نشده است، مگر ولایت ما و برائت از دشمنان ما.»»
