حدیث 2682
(2682) معانی الأخبار (ص 202): حَدَّثَنا مُظَفَّرُ بْنُ جَعْفَرِ بْنِ الْمُظَفَّرِ الْعَلَویُّ رضی‌الله‌عنه قالَ حَدَّثَنا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَسْعودٍ عَنْ أبیهِ عَنْ عَلیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلیٍّ عَنْ عَبْدِالْکَریمِ بْنِ عَمْرٍو الْخَثْعَمیِّ عَنْ سُلَیْمانَ بْنِ خالِدٍ قالَ: «سَألْتُ أباعَبْدِاللهِ علیه‌السلام عَنْ قَوْلِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «إلّا الْمُسْتَضْعَفینَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ» الْآیَةَ. قالَ: «یا سُلَیْمانُ! فی هَؤُلاءِ الْمُسْتَضْعَفینَ مَنْ هُوَ أثْخَنُ رَقَبَةً مِنْکَ. الْمُسْتَضْعَفونَ قَوْمٌ یَصومونَ وَ یُصَلّونَ، تَعِفُّ بُطونُهُمْ وَ فُروجُهُمْ، لا یَرَوْنَ أنَّ الْحَقَّ فی غَیْرِنا، آخِذینَ بِأغْصانِ الشَّجَرَةِ. فَأولئِکَ عَسَی اللهُ أنْ یَعْفُوَ عَنْهُمْ إذا کانوا آخِذینَ بِالْأغْصانِ وَ إنْ لَمْ یَعْرِفوا أولَئِکَ فَإنْ عَفَی عَنْهُمْ فَبِرَحْمَتِهِ وَ إنْ عَذَّبَهُمْ، فَبِضَلالَتِهِمْ عَمّا عَرَّفَهُمْ.»»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه دو است.
شیخ صدوق این حدیث را از مظفر بن جعفر بن مظفر از جعفر بن محمد بن مسعود العیاشی از پدرش از علی بن محمد بن فیروزان از احمد بن محمد که یا ابن عیسی الاشعری است، یا ابن خالد البرقی از حسن بن علی الوشاء از عبدالکریم بن عمرو الخثعمی از سلیمان بن خالد البجلی که جعفر بن محمد العیاشی از ثقات درجه دو است و محمد بن مسعود العیاشی، ابن خالد البرقی و عبدالکریم بن عمرو از ثقات مشروطی هستند که البته در این‌جا مشکلی ایجاد نمی‌کنند. سایرین هم از ثقات درجه یک هستند.
سلیمان بن خالد روایت کرد: «از ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام درباره کلام الله عز و جل: «إلا المستضعفین من الرجال و النساء و الولدان» سؤال کردم. فرمودند: «ای سلیمان! در این مستضعفان افرادی هستند که از تو به رقبت محکم‌تر هستند. مستضعفان قومی هستند که روزه می‌گیرند و نماز می‌گذارند، شکم‌هایشان و عورت‌هایشان را حفظ می‌کنند، نمی‌بینند که حق در غیر ما است، شاخه‌های درخت را می‌گیرند. پس امید است که الله از آن‌ها عفو نماید هنگامی که گیرندگان شاخه‌ها باشند و اگر نشناسند، پس اگر از آن‌ها عفو کند، پس به رحمتش است و اگر عذابشان کند، پس به گمراهیشان است از آن‌چه آن‌ها نشناخته‌اند.»»