حدیث 257
(257) الکافی (ح 312)، المحاسن (ج 1، ص 238)، التوحید (ص 230) و معانی الأخبار (ص 3): عِدَّةٌ مِنْ أصْحابِنا عَنْ أحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خالِدٍ عَنِ الْقاسِمِ بْنِ یَحْیی عَنْ جَدِّهِ الْحَسَنِ بْنِ راشِدٍ عَنْ عَبْدِاللهِ بْنِ سِنانٍ قالَ: «سَألْتُ أباعَبْدِاللهِ علیه‌السلام عَنْ تَفْسیرِ «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ». فَقالَ: ««الْباءُ» بَهاءُ اللهِ وَ «السّینُ» سَناءُ اللهِ وَ «الْمیمُ» مَجْدُ اللهِ وَ رَوَی بَعْضُهُمْ «الْمیمُ» مُلْکُ اللهِ …».
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه دو است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از عدة من اصحابنا از احمد به محمد البرقی از قاسم بن یحیی از جدش حسن بن راشد از عبدالله بن سنان روایت کرده است که قاسم بن یحیی، ثقه درجه دو است و احمد البرقی ثقه مشروطی که البته در این‌جا مشکلی ایجاد نمی‌کند.
احمد البرقی نیز شبیه این حدیث را با همین سند روایت کرده است.
شیخ صدوق نیز شبیه این حدیث را یک بار از پدرش از سعد بن عبدالله القمی از ابن عیسی الاشعری از قاسم بن یحیی به باقی سند و بار دیگر از محمد بن حسن بن احمد بن ولید از محمد بن حسن الصفار از عباس بن معروف از صفوان بن یحیی از من حدثه روایت کرده است که در طریق اول جد قاسم بن یحیی ثقه درجه دو است و سایرین، از ثقات درجه یک هستند و در طریق دوم، هر چند تا نفر آخر همه از ثقات درجه یک هستند، اما نفر آخری که نامش معلوم نیست، ابتداء مجهول است، اما به واسطه صفوان بن یحیی، توثیق درجه دو می‌شود.
* * *
علامه مجلسی: ضعیف.
عبدالله بن سنان روایت کرد: «از ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام درباره تفسیر «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ» سؤال کردم. پس فرمودند: «(در کلمه بسم) «باء»، (از) بهاء (یعنی زیبایی) الله است و «سین»، (از) سناء (یعنی تجلی) الله است و «میم»، (از) مجد (یعنی عزت و شرف) الله است» و بعضی روایت کرده‌اند که «میم»، (از) مُلک (یعنی فرمان‌روایی) الله است …»