حدیث 2383
(2383 و 2810) الکافی (ح 4918): عَلیُّ بْنُ إبْراهیمَ عَنْ أبیهِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ إسْماعیلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شاذانَ جَمیعاً عَنْ حَمّادِ بْنِ عیسَی عَنْ حَریزٍ عَنْ زُرارَةَ قالَ: «قالَ أبوجَعْفَرٍ علیه‌السلام: «إذا قُمْتَ فی الصَّلاةِ، فَعَلَیْکَ بِالْإقْبالِ عَلَی صَلاتِکَ، فَإنَّما یُحْسَبُ لَکَ مِنْها ما أقْبَلْتَ عَلَیْهِ وَ لا تَعْبَثْ فیها بِیَدِکَ وَ لا بِرَأْسِکَ وَ لا بِلِحْیَتِکَ وَ لا تُحَدِّثْ نَفْسَکَ وَ لا تَتَثاءَبْ وَ لا تَتَمَطَّ وَ لا تُکَفِّرْ، فَإنَّما یَفْعَلُ ذَلِکَ الْمَجوسُ وَ لا تَلَثَّمْ وَ لا تَحْتَفِزْ وَ لا تَفَرَّجْ کَما یَتَفَرَّجُ الْبَعیرُ وَ لا تُقْعِ عَلَی قَدَمَیْکَ وَ لا تَفْتَرِشْ ذِراعَیْکَ وَ لا تُفَرْقِعْ أصابِعَکَ، فَإنَّ ذَلِکَ کُلَّهُ نُقْصانٌ مِنَ الصَّلاةِ وَ لا تَقُمْ إلَی الصَّلاةِ مُتَکاسِلاً وَ لا مُتَناعِساً وَ لا مُتَثاقِلاً، فَإنَّها مِنْ خِلالِ النِّفاقِ فَإنَّ اللهَ سُبْحانَهُ نَهَی الْمُؤْمِنینَ أنْ یَقوموا إلَی الصَّلاةِ وَ هُمْ سُکارَی یَعْنی سُکْرَ النَّوْمِ وَ قالَ لِلْمُنافِقینَ «وَ إذا قاموا إلَی الصَّلاةِ قاموا کُسالی یُراؤُنَ النّاسَ وَ لا یَذْکُرونَ اللهَ إلّا قَلیلاً»».
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه یک است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را به چند طریق روایت کرده است.
1. از علی بن ابراهیم القمی از پدرش از حماد بن عیسی از حریز بن عبدالله از زراره بن اعین
2. از محمد بن اسماعیل البندقی از فضل بن شاذان از حماد بن عیسی از حریز بن عبدالله از زراره بن اعین
که همه از ثقات درجه یک هستند.
* * *
علامه مجلسی: حسن کالصحیح.
زراره روایت کرد: «ابوجعفر (امام باقر) علیه‌السلام فرمودند: «هنگامی که به نماز برخواستی، پس بر تو باد اشتیاق به نماز، چرا که یقینا محاسبه می‌شود برای تو از آن، آن مقدار که بر آن اشتیاق داشته باشی و در آن به دستت و سرت و ریشت مشغول نشو و در درونت صحبت نکن و خمیازه نکش و بدنت را کش و قوص نده و دست بسته‌ندار، چرا که مجوس آن را انجام می‌دهند و دهان و بینی را نبند و شتاب نکن و (پاهایت را) مانند باز کردن شتر باز نکن و بر سر دو پا منشین و دو ساعدت را (روی زمین) نگستر و انگشتانت را کج نکن که صدا کند، چرا که همه آن‌ها نقصان در نماز است و به حالت کسالت و خواب‌آلودگی و سنگینی به سوی نماز برنخیر، چرا که الله سبحانه نهی فرموده است مؤمنان را که به سوی نماز برخیزند در حال مستی یعنی مستی خواب و برای منافقیان فرمود: «وَ إذا قاموا إلَی الصَّلاةِ قاموا کُسالی یُراؤُنَ النّاسَ وَ لا یَذْکُرونَ اللهَ إلّا قَلیلاً»»