حدیث 2320
(2320) التهذیب (ج 4، ح 417): أبوالْعَبّاسِ أحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَعیدٍ ابْنُ عُقْدَةَ الْحافِظُ الْهَمْدانیُّ عَنْ أبی‌جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ إبْراهیمَ الْأشْعَریِّ قالَ حَدَّثَنا الْحَسَنُ بْنُ عَلیِّ بْنِ زیادٍ وَ هُوَ الْوَشّاءُ الْخَزّازُ وَ هُوَ ابْنُ بِنْتِ إلْیاسَ وَ کانَ وَقَفَ ثُمَّ رَجَعَ فَقَطَعَ عَنْ عَبْدِالْکَریمِ بْنِ عُمْرو الْخَثْعَمیِّ عَنْ عَبْدِاللهِ بْنِ أبی‌یَعْفورٍ وَ مُعَلَّی بْنِ خُنَیْسٍ عَنْ أبی‌الصّامِتِ عَنْ أبی‌عَبْدِاللهِ علیه‌السلام قالَ: «أکْبَرُ الْکَبائِرِ سَبْعٌ، الشِّرْکُ بِاللّهِ الْعَظیمِ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الَّتی حَرَّمَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَ إلّا بِالْحَقِّ وَ أکْلُ أمْوالِ الْیَتامَی وَ عُقوقُ الْوالِدَیْنِ وَ قَذْفُ الْمُحْصَناتِ وَ الْفِرارُ مِنَ الزَّحْفِ وَ إنْکارُ ما أنْزَلَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ. فَأمّا الشِّرْکُ بِاللّهِ الْعَظیمِ، فَقَدْ بَلَغَکُمْ ما أنْزَلَ اللهُ فینا وَ ما قالَ رَسولُ اللهِ صلی‌الله‌علیه‌وآله، فَرَدّوهُ عَلَی اللهِ وَ عَلَی رَسولِهِ وَ أمّا قَتْلُ النَّفْسِ الْحَرامِ، فَقَتْلُ الْحُسَیْنِ علیه‌السلام وَ أصْحابِهِ وَ أمّا أکْلُ أمْوالِ الْیَتامَی، فَقَدْ ظُلِمْنا فَیْئَنا وَ ذَهَبوا بِهِ وَ أمّا عُقوقُ الْوالِدَیْنِ، فَإنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ قالَ فی کِتابِهِ: «النَّبیُّ أوْلی بِالْمُؤْمِنینَ مِنْ أنْفُسِهِمْ وَ أزْواجُهُ أُمَّهاتُهُمْ» وَ هُوَ أبٌ لَهُمْ، فَعَقّوهُ فی ذُرّیَّتِهِ وَ فی قَرابَتِهِ وَ أمّا قَذْفُ الْمُحْصَناتِ، فَقَدْ قَذَفوا فاطِمَةَ علیهاالسلام عَلَی مَنابِرِهِمْ وَ أمّا الْفِرارُ مِنَ الزَّحْفِ، فَقَدْ أعْطَوْا أمیرَالْمُؤْمِنینَ علیه‌السلام الْبَیْعَةَ طائِعینَ غَیْرَ مُکْرَهینَ، ثُمَّ فَرّوا عَنْهُ وَ خَذَلوهُ وَ أمّا إنْکارُ ما أنْزَلَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ، فَقَدْ أنْکَروا حَقَّنا وَ جَحَدوا لَهُ وَ هَذا مِمّا لا یَتَعاجَمُ فیهِ أحَدٌ وَ اللهُ یَقولُ: «إنْ تَجْتَنِبوا کَبائِرَ ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ وَ نُدْخِلْکُمْ مُدْخَلاً کَریماً»».
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه دو است.
شیخ‌الطائفه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به احمد بن محمد بن سعید، ابن عقده که معتبر درجه یک است، از محمد بن مفضل بن ابراهیم از حسن بن علی بن زیاد الوشاء از عبدالرکریم بن عمرو الخثعمی از عبدالله بن ابی‌یعفور و معلی بن خنیس از ابوالصامت روایت کرده است که معلی بن خنیس از ضعفا است، اما عبدالله بن ابی‌یعفور که ثقات درجه یک است، در عرض او است. عبدالکریم بن عمرو هم از ثقات مشروطی است که البته مشکلی در این‌جا ایجاد نمی‌کند. ابوالصامت، ابتداء مجهول است، اما به واسطه عبدالله بن ابی‌یعفور، توثیق درجه دو می‌شود. سایرین هم از ثقات درجه یک هستند.
* * *
علامه مجلسی: مجهول.
ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام فرمودند: «بزرگ‌ترین گناهان کبیره، هفت تا است. شرک به الله عظیم و کشتن کسی که الله عز و جل حرام دانسته، مگر به حق و خوردن اموال یتیمان و نافرمانی والدین و اتهام فساد به زنان شوهردار و فرار از جهاد و انکار آن‌چه الله عز و جل نازل کرده است. پس اما (مصداق) شرک به الله عظیم، پس آن‌چه الله درباره ما نازل کرده و آن‌چه رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله فروده، به شما رسیده است، پس آن را به الله و به رسولش باز گردانید و اما (مصداق) کشتن کس که حرام است، پس کشتن حسین علیه‌السلام و اصحاب او است و اما (مصداق) خوردن اموال یتیمان، پس در مورد فیءمان مورد ظلم واقع شدیم و آن را گرفتند و اما (مصداق) نافرمانی والدین، پس به یقین الله عز و جل در کتابش فرمود: «النَّبیُّ أوْلی بِالْمُؤْمِنینَ مِنْ أنْفُسِهِمْ وَ أزْواجُهُ أُمَّهاتُهُمْ» و او برای آن‌ها پدر است، پس او را درباره ذریه‌اش و نزدیکانش نفرمانی کردند و اما (مصداق) متهم کردم زنان شوهردار را به فساد، پس فاطمه علیهاالسلام را بر منبرهایشان به فساد متهم کردند و اما (مصداق) فرار از نبرد، پس بیعت کردند امیر مؤمنان علیه‌السلام را به رغبت غیر ناخرسندی، سپس از او فرار کردند و رهایش کردند و اما (مصداق) انکار آن‌چه الله عز و جل نازل کرده است، پس حق ما را انکار کردند و برآن سرکشی کردند و این از آن چیزی است که احدی درباره آن ناآگاه نیست و الله می‌فرماید: «إنْ تَجْتَنِبوا کَبائِرَ ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ وَ نُدْخِلْکُمْ مُدْخَلاً کَریماً»».