حدیث 2-792
(792-2 و 3142) الکافی (ح 14415) و التهذیب (ج 10، ح 700): مُحَمَّدُ بْنُ یحْیی عَنْ أحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلی بْنِ الْحَکمِ عَنْ عَلی بْنِ أبی‌حَمْزَةَ عَنْ أبی‌بَصیرٍ قالَ: «سَألْتُ أباعَبْدِاللهِ علیه‌السلام عَنْ قَوْلِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «فَمَنْ تَصَدَّقَ بِهِ فَهُوَ کَفّارَةٌ لَهُ». قالَ: «یُکَفَّرُ عَنْهُ مِنْ ذُنوبِهِ بِقَدْرِ ما عَفا مِنْ جِراحٍ أوْ غَیْرِهِ.»» قالَ: «وَسَألْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «فَمَنْ عُفیَ لَهُ مِنْ أخیهِ شَیْءٌ فَاتِّباعٌ بِالْمَعْروفِ وَ أداءٌ إلَیْهِ بِإحْسانٍ». قالَ: «هُوَ الرَّجُلُ یَقْبَلُ الدّیَةَ، فَیَنْبَغی لِلطّالِبِ أنْ یَرْفُقَ بِهِ فَلا یُعْسِرَهُ وَ یَنْبَغی لِلْمَطْلوبِ أنْ یُؤَدّیَ إلَیْهِ بِإحْسانٍ وَ لا یَمْطُلَهُ إذا قَدَرَ»»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه یک است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از محمد بن یحیی العطار از ابن عیسی الاشعری از علی بن حکم از علی بن ابی‌حمزه البطائنی از ابوبصیر الاسدی روایت کرده است که علی بن ابی‌حمزه از ثقات مشروطی است که البته مشکلی در این‌جا ایجاد نمی‌کند و سایرین، از ثقات درجه یک هستند.
شیخ‌الطائفه نیز شبیه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به احمد بن محمد بن عیسی الاشعری که معتبر درجه یک است، به باقی سند، روایت کرده است.
* * *
علامه مجلسی: ضعیف علی المشهور.
ابوبصیر روایت کرد: «از ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام درباره کلام الله عز و جل: «فَمَنْ تَصَدَّقَ بِهِ فَهُوَ کَفّارَةٌ لَهُ» سؤال کردم. فرمودند: «از گناهانش به اندازه آن‌چه از جراحت یا غیر آن عفو کرده است، پوشانده می‌شود»». (راوی) گوید: «و از ایشان درباره کلام الله عز و جل: «فَمَنْ عُفیَ لَهُ مِنْ أخیهِ شَیْءٌ فَاتِّباعٌ بِالْمَعْروفِ وَ أداءٌ إلَیْهِ بِإحْسانٍ» سؤال کردم. فرمودند: «او فردی است که دیه قبول می‌کند و بر طلب کننده شایسته است که مراعات کند و سخت نگیرد و بر مطلوب (دیه دهنده) شایسته است که با نیکی آن را به او اعاده کند و هنگامی که قدرت دارد، به تأخیر نیاندازد.»»