حدیث ۱۹۳۴

(۱۹۳۴) الکافی (ح ۱۵۲۱۳): ابْنُ مَحْبوبٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ أبی‌الْمِقْدامِ عَنْ أبیهِ قالَ: «قُلْتُ لِأبی‌جَعْفَرٍ علیه‌السلام: «إنَّ الْعامَّةَ یَزْعُمونَ أنَّ بَیْعَةَ أبی‌بَکْرٍ حَیْثُ اجْتَمَعَ النّاسُ، کانَتْ رِضاً لِلّهِ جَلَّ ذِکْرُهُ وَ ما کانَ اللهُ لِیَفْتِنَ أُمَّةَ مُحَمَّدٍ صلی‌الله‌علیه‌وآله مِنْ بَعْدِهِ.» فَقالَ: أبوجَعْفَرٍ علیه‌السلام: «أ وَ ما یَقْرَءونَ کِتابَ اللهِ، أ وَ لَیْسَ اللهُ یَقولُ: «وَ ما مُحَمَّدٌ إلّا رَسولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أ فَإنْ ماتَ أوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلی أعْقابِکُمْ وَ مَنْ یَنْقَلِبْ عَلی عَقِبَیْهِ فَلَنْ یَضُرَّ اللهَ شَیْئاً وَ سَیَجْزی اللهُ الشّاکِرینَ»»». قالَ: «فَقُلْتُ لَهُ: «إنَّهُمْ یُفَسِّرونَ عَلَی وَجْهٍ آخَرَ.» فَقالَ: «أ وَ لَیْسَ قَدْ أخْبَرَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَنِ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْأُمَمِ أنَّهُمْ قَدِ اخْتَلَفوا مِنْ بَعْدِ ما جاءَتْهُمُ الْبَیِّناتُ حَیْثُ قالَ: «وَ آتَیْنا عیسَی ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّناتِ وَ أیَّدْناهُ بِروحِ الْقُدُسِ وَ لَوْ شاءَ اللهُ ما اقْتَتَلَ الَّذینَ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ بَعْدِ ما جاءَتْهُمُ الْبَیِّناتُ وَ لکِنِ اخْتَلَفوا فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ وَ مِنْهُمْ مَنْ کَفَرَ وَ لَوْ شاءَ اللهُ ما اقْتَتَلوا وَ لکِنَّ اللهَ یَفْعَلُ ما یُریدُ» وَ فی هَذا ما یُسْتَدَلُّ بِهِ عَلَی أنَّ أصْحابَ مُحَمَّدٍ صلی‌الله‌علیه‌وآله قَدِ اخْتَلَفوا مِنْ بَعْدِهِ، فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ وَ مِنْهُمْ مَنْ کَفَرَ.»»

طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه دو است.
سند این حدیث معلق است و از احادیث قبلش معلوم می‌شود که ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را به چند طریق روایت کرده است.
۱. از محمد بن یحیی العطار از ابن عیسی الاشعری از حسن بن محبوب از عمرو بن ابی‌المقدام از پدرش
۲. از عدة من اصحابنا از سهل بن زیاد از حسن بن محبوب از عمرو بن ابی‌المقدام از پدرش
که طریق دوم به واسطه سهل بن زیاد ضعیف است و ثابت بن هرمز از ثقات مشروط درجه دو است که البته در این‌جا مشکلی ایجاد نمی‌کند و سایرین، از ثقات درجه یک هستند.
* * *
علامه مجلسی: ضعیف.

عمر بن ابی‌المقدام روایت کرد که پدرش گفت: «به ابوجعفر (امام باقر) علیه‌السلام عرض کردم: «عامه می‌پندارند که بیعت ابوبکر هنگامی که مردم بر او اجتماع کردند، برای رضای الله جل ذکره بود و بر الله نبود که امت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله از بعد او گرفتار فتنه شوند.» پس فرمودند: «آیا کتاب الله را نمی‌خوانند و آیا الله نمی‌فرماید: «وَ ما مُحَمَّدٌ إلّا رَسولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أ فَإنْ ماتَ أوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلی أعْقابِکُمْ وَ مَنْ یَنْقَلِبْ عَلی عَقِبَیْهِ فَلَنْ یَضُرَّ اللهَ شَیْئاً وَ سَیَجْزی اللهُ الشّاکِرینَ»»». (راوی) گوید: «پس به ایشان عرض کردم: «به یقین آن‌ها بر وجه دیگری تفسیر می‌کنند.» پس فرمودند: «آیا نیست که الله عز و جل خبر می‌دهد از کسانی از امت‌های قبل آن‌ها که اختلاف کردند از بعد آن‌چه دلیل‌های روشن برایشان آمد هنگامی که فرمود: «وَ آتَیْنا عیسَی ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّناتِ وَ أیَّدْناهُ بِروحِ الْقُدُسِ وَ لَوْ شاءَ اللهُ ما اقْتَتَلَ الَّذینَ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ بَعْدِ ما جاءَتْهُمُ الْبَیِّناتُ وَ لکِنِ اخْتَلَفوا فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ وَ مِنْهُمْ مَنْ کَفَرَ وَ لَوْ شاءَ اللهُ ما اقْتَتَلوا وَ لکِنَّ اللهَ یَفْعَلُ ما یُریدُ» و در این است آن چه استدلال می‌شود به آن بر اصحاب محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله که از بعد او اختلاف کردند، پس از آن‌ها کسانی ایمان آوردند و از آن‌ها کسانی کفر ورزیدند.»»