حدیث ۱۸۴۱
(۱۸۴۱) التهذیب (ج ۵، ح ۵۲): الْحُسَیْنُ بْنُ سَعیدٍ عَنْ فَضالَةَ بْنِ أیّوبَ عَنْ مُعاویَةَ بْنِ عَمّارٍ عَنْ أبی‌عَبْدِاللهِ علیه‌السلام قالَ: «قالَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَ: «وَ لِلّهِ عَلَی النّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إلَیْهِ سَبیلاً»»، قالَ: «هَذِهِ لِمَنْ کانَ عِنْدَهُ مالٌ وَ صِحَّةٌ وَ إنْ کانَ سَوَّفَهُ لِلتِّجارَةِ، فَلا یَسَعُهُ. فَإنْ ماتَ عَلَی ذَلِکَ، فَقَدْ تَرَکَ شَریعَةً مِنْ شَرائِعِ الْإسْلامِ إذا هُوَ یَجِدُ ما یَحُجُّ بِهِ وَ إنْ کانَ دَعاهُ قَوْمٌ أنْ یُحِجّوهُ، فَاسْتَحْیا فَلَمْ یَفْعَلْ، فَإنَّهُ لا یَسَعُهُ إلّا الْخُروجُ وَ لَوْ عَلَی حِمارٍ أجْدَعَ أبْتَرَ» وَ عَنْ قَوْلِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَ: «وَ مَنْ کَفَرَ» قالَ: «یَعْنی مَنْ تَرَکَ.»»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه یک است.
شیخ‌الطائفه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به حسین بن سعید الاهوازی که معتبر درجه یک است، از فضاله بن ایوب از معاویه بن عمار روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک است.
* * *
علامه مجلسی: صحیح.
ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام فرمودند: «الله عز وجل فرمود: «وَ لِلّهِ عَلَی النّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إلَیْهِ سَبیلاً».» (سپس) فرمودند: «این درباره کسی است که مال و سلامتی داشته باشد اگر چه آن را در راه تجارت به کار برده باشد، پس به آن چاره‌ای ندراد. پس اگر بر این بمیرد، به یقین شریعتی از شریعت‌های اسلام را ترک کرده است، هنگامی که آن‌چه بدان حج شود، بیابد و اگر جماعتی او را دعوت کردند که او را به حج برند، ولی حیا کند و انجام ندهد، پس چاره‌ای ندارد جز خارج شدن حتی اگر با خر بینی کوتاه دم بریده باشد.» و درباره کلام الله عز وجل: «وَ مَنْ کَفَرَ» فرمودند: «یعنی کسی که ترک کند.»»
