حدیث ۱۸۳۸
(۱۸۳۸) الکافی (ح ۶۹۲۱)، التهذیب (ج ۲، ح ۲) و الإستبصار (ج ۲، ح ۴۵۴): عَلیٌّ عَنْ أبیهِ عَنِ ابْنِ أبی‌عُمَیْرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَی الْخَثْعَمیِّ قالَ: «سَألَ حَفْصٌ الْکُناسیُّ أباعَبْدِاللهِ علیه‌السلام وَ أنا عِنْدَهُ عَنْ قَوْلِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «وَ لِلّهِ عَلَی النّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إلَیْهِ سَبیلاً»، ما یَعْنی بِذَلِکَ؟ قالَ: «مَنْ کانَ صَحیحاً فی بَدَنِهِ، مُخَلًّی سَرْبُهُ، لَهُ زادٌ وَ راحِلَةٌ، فَهُوَ مِمَّنْ یَسْتَطیعُ الْحَجَّ.» أوْ قالَ: «مِمَّنْ کانَ لَهُ مالٌ.» فَقالَ لَهُ حَفْصٌ الْکُناسیُّ: «فَإذا کانَ صَحیحاً فی بَدَنِهِ، مُخَلًّی سَرْبُهُ، لَهُ زادٌ وَ راحِلَةٌ، فَلَمْ یَحُجَ، فَهُوَ مِمَّنْ یَسْتَطیعُ الْحَجَ؟» قالَ: «نَعَمْ!»»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه یک است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از علی بن ابراهیم القمی از پدرش از ابن ابی‌عمیر از محمد بن یحیی الخثعمی روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
شیخ‌الطائفه نیز شبیه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به ثقةالاسلام الکلینی که معتبر درجه یک است، به باقی سند روایت کرده است.
* * *
علامه مجلسی: حسن موثق.
محمد بن یحیی الخثعمی روایت کرد: «حفص الکناسی از ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام، در حالی‌که من نزد او بودم، درباره قول الله عز وجل: «وَ لِلّهِ عَلَی النّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إلَیْهِ سَبیلاً» سؤال کرد.» که مراد از آن چیست؟ فرمودند: «هر کس که بدن سالم داشته باشد، راهش هموار باشد، آذوقه و مرکب داشته باشد، پس او از کسانی است که استطاعت حج دارد.» یا گفت: «هر کس مال داشته باشد.» پس حفص الکناسی به او گفت: «پس چنان‌چه بدن سالم داشته باشد، راهش هموار باشد، آذوقه و مرکب داشته باشد، ولی حج نکند، از کسانی است که استطاعت حج دارد؟» فرمود: «آری»».
