حدیث 13-1920
(13-1920) الکافی (ح 14816): مُحَمَّدُ بْنُ یَعْقوبَ الْکُلَیْنیُ قالَ حَدَّثَنی عَلیُّ بْنُ إبْراهیمَ عَنْ أبیهِ عَنِ ابْنِ فَضّالٍ عَنْ حَفْصٍ الْمُؤَذِّنِ عَنْ أبی‌عَبْدِاللهِ علیه‌السلام وَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إسْماعیلَ بْنِ بَزیعٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنانٍ عَنْ إسْماعیلَ بْنِ جابِرٍ عَنْ أبی‌عَبْدِاللهِ علیه‌السلام أنَّهُ کَتَبَ بِهَذِهِ الرِّسالَةِ إلَی أصْحابِهِ وَ أمَرَهُمْ بِمُدارَسَتِها وَ النَّظَرِ فیها وَ تَعاهُدِها وَ الْعَمَلِ بِها فَکانوا یَضَعونَها فی مَساجِدِ بُیوتِهِمْ فَإذا فَرَغوا مِنَ الصَّلاةِ نَظَروا فیها قالَ وَ حَدَّثَنی الْحَسَنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ مالِکٍ الْکوفیِّ عَنِ الْقاسِمِ بْنِ الرَّبیعِ الصَّحّافِ عَنْ إسْماعیلَ بْنِ مَخْلَدٍ السَّرّاجِ عَنْ أبی‌عَبْدِاللهِ علیه‌السلام قالَ: «خَرَجَتْ هَذِهِ الرِّسالَةُ مِنْ أبی‌عَبْدِاللهِ علیه‌السلام إلَی أصْحابِهِ: «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ، أمّا بَعْدُ؛ فَاسْألوا رَبَّکُمُ الْعافیَةَ وَ عَلَیْکُمْ بِالدَّعَةِ وَ الْوَقارِ وَ السَّکینَةِ وَ عَلَیْکُمْ بِالْحَیاءِ وَ التَّنَزُّهِ عَمّا تَنَزَّهَ عَنْهُ الصّالِحونَ قَبْلَکُمْ وَ عَلَیْکُمْ بِمُجامَلَةِ أهْلِ الْباطِلِ. تَحَمَّلوا الضَّیْمَ مِنْهُمْ وَ إیّاکُمْ وَ مُماظَّتَهُمْ … وَ جامِلوا النّاسَ وَ لا تَحْمِلوهُمْ عَلَی رِقابِکُمْ، تَجْمَعوا مَعَ ذَلِکَ طاعَةَ رَبِّکُمْ وَ إیّاکُمْ وَ سَبَّ أعْداءِ اللهِ حَیْثُ یَسْمَعونَکُمْ، «فَیَسُبّوا اللهَ عَدْواً بِغَیْرِ عِلْمٍ» وَ قَدْ یَنْبَغی لَکُمْ أنْ تَعْلَموا حَدَّ سَبِّهِمْ لِلّهِ کَیْفَ هوَ، إنَّهُ مَنْ سَبَّ أوْلیاءَ اللهِ، فَقَدِ انْتَهَکَ سَبَّ اللهِ وَ مَنْ أظْلَمُ عِنْدَ اللهِ مِمَّنِ اسْتَسَبَّ لِلّهِ وَ لِأوْلیاءِ اللهِ، فَمَهْلاً مَهْلاً! فَاتَّبِعوا أمْرَ اللهِ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إلّا بِاللهِ.» …»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه دو است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را به چند طریق روایت کرده است.
از علی بن ابراهیم القمی از پدرش از حسن بن علی بن فضال از حفص المؤذن که حفص المؤذن ثقه درجه دو است و سایرین، از ثقات درجه یک هستند.
از علی بن ابراهیم القمی از پدرش از محمد بن اسماعیل بن بزیع از محمد بن سنان از اسماعیل بن جابر که محمد بن سنان از مشاهیر کذابون است.
از حسین بن محمد بن عامر که به اشتباه حسن بن محمد ثبت شده است، از جعفر بن محمد بن مالک الفزاری از قاسم بن ربیع الصحاف از اسماعیل بن مخلد السراج که جعفر بن محمد بن مالک از ضعفا است و قاسم بن ربیع و اسماعیل بن مخلد مجهول هستند.
خلاصه این‌که طریق اول معتبر درجه دو و سایر طرق، غیر معتبر است.
* * *
علامه مجلسی: رواه بثلاثة أسانید. اولها مجهول و ثانیها ضعیف عند القوم بابن سنان و عندی معتبر.
اسماعیل بن مخلد السراج از ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام روایت کرد: «از ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام این نامه به سوی اصحابشان خارج شد: «بسم الله الرحمن الرحیم، اما بعد؛ از خدا طلب عافیت کنید و بر شما باد فروتنی و وقار و آرامش و بر شما باد حیا و منزه شدن از آن‌چه صالحان قبل از شما از آن منزه بودند و بر شما باد خویشتن‌داری از اهل باطل و تحمل کنید ناحقی از (جانب) آن‌ها را و برحذر باشید از دشمنی آن‌ها … و با مردم مدارا کنید، اما آن‌ها را بر گردن خویش حمل نکنید و همزیستی کنید ولی کارهای آن‌ها را به تصور این‌که خدا را اطاعت می‌کنید به گردن نگیرید، با این وضع اطاعت پروردگارتان را جمع نمایید و جداً بپرهیزید از بدگویی دشمنان الله آن هنگام که شما را می‌شنوند، «فَیَسُبّوا اللهَ عَدْواً بِغَیْرِ عِلْمٍ» و بر شماست که اندازه بدگویی آن‌ها برای الله را بدانید که چگونه است، چرا که هر اولیای الله را بدگویی کند، هتک (حرمت) بدگویی به الله را کرده و چه کسی نزد الله ظالم‌تر است از کسی که الله و اولیای الله را بدگویی کند. پس درنگ درنگ! پس تبعیت کنید امر الله را و نیست تغییری و نه قدرتی مگر به الله.» …»