حدیث 11675
(11675) التهذیب (ج 2، ح 1195) و الکافی (ح 4996): عَنْهُ عَنْ أحْمَدَ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ عَمْرِو بْنِ سَعیدٍ عَنْ مُصَدِّقِ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ عَمّارِ بْنِ موسَی عَنْ أبیعَبْدِاللهِ علیهالسلام فی الرَّجُلِ یَنْسَی حَرْفاً مِنَ الْقُرْآنِ، فَذَکَرَ وَ هُوَ راکِعٌ: «هَلْ یَجوزُ لَهُ أنْ یَقْرَأهُ؟» قالَ: «لا! وَ لَکِنْ إذا سَجَدَ، فَلْیَقْرَأْهُ.» وَ قالَ: «الرَّجُلُ إذا قَرَأ: «وَ الشَّمْسِ وَ ضُحاها»، فَیَخْتِمُها أنْ یَقولَ «صَدَقَ اللهُ وَ صَدَقَ رَسولُهُ» وَ الرَّجُلُ إذا قَرَأ: «آللهُ خَیْرٌ أمّا یُشْرِکونَ» أنْ یَقولَ: «اللهُ خَیْرٌ! اللهُ خَیْرٌ! اللهُ أکْبَرُ!» وَ إذا قَرَأ: «ثُمَّ الَّذینَ کَفَروا بِرَبِّهِمْ یَعْدِلونَ» أنْ یَقولَ: «کَذَبَ الْعادِلونَ بِاللهِ.» وَ الرَّجُلُ إذا قَرَأ: «الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذی لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فی الْمُلْکِ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلیٌّ مِنَ الذُّلِّ وَ کَبِّرْهُ تَکْبیراً» أنْ یَقولَ: «اللهُ أکْبَرُ! اللهُ أکْبَرُ! اللهُ أکْبَرُ!»» قُلْتُ: «فَإنْ لَمْ یَقُلِ الرَّجُلُ شَیْئاً مِنْ هَذا إذا قَرَأ؟» قالَ: «لَیْسَ عَلَیْهِ شَیْءٌ.»
طریق این حدیث به معصوم علیهالسلام معتبر درجه یک است.
با توجه به احادیث قبل، معلوم میشود ضمیر «ه» در «عنه»، به محمد بن احمد بن یحیی بن عمران بر میگردد، لذا شیخالطائفه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به محمد بن احمد بن یحیی بن عمران که معتبر درجه یک است، از احمد بن حسن بن علی بن فضال که در اینجا به اشتباه احمد بن حسین نوشته شده است، از عمرو بن سعید المدائنی از مصدق بن صدقه از عمار بن موسی الساباطی که محمد بن احمد بن یحیی بن عمران از ثقات مشروطی است که البته مشکلی در اینجا ایجاد نمیکند. سایرین هم از ثقات درجه یک هستند.
ثقةالاسلام الکلینی عبارت ابتدای این روایت را از احمد بن ادریس القمی از محمد بن احمد بن یحیی بن عمران از احمد بن حسن بن علی بن فضال از عمرو بن سعید المدائنی به باقی سند تا فلیقرأه روایت کرده است.
* * *
علامه مجلسی: موثق.
عمار بن موسی از ابوعبدالله (امام صادق) علیهالسلام درباره فردی که فراموش میکند حرفی از قرآن را پس یاد آورد در حالی که او رکوعکننده است، (روایت کرد که پرسیدم:) «آیا مجاز است برای که آن را قرائت کند؟» فرمودند: «خیر! لیکن هنگامی که سجده کرد، پس قرائت کند آن را.» و فرمودند: «فرد هنگامی که قرائت کرد: «وَ الشَّمْسِ وَ ضُحاها» را، پس ختم میکند آن را که میگوید: «راست گفت الله و راست گفت رسولش» و فرد هنگامی که قرائت کرد: «آللهُ خَیْرٌ أمّا یُشْرِکونَ» را که میگوید: «الله بهتر است! الله بهتر است! الله بزرگتر است.» و هنگامی که قرائت کرد: «ثُمَّ الَّذینَ کَفَروا بِرَبِّهِمْ یَعْدِلونَ» که میگوید: «دروغ گفتند معادل قرار دهندگان به الله.» و فرد هنگامی که قرائت کرد: «الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذی لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فی الْمُلْکِ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلیٌّ مِنَ الذُّلِّ وَ کَبِّرْهُ تَکْبیراً» که میگوید: «الله بزرگ تر است! الله بزرگ تر است! الله بزرگ تر است!»» عرض کردم: «پس اگر نگفت فرد چیزی از این را هنگامی که قرائت کرد؟» فرمودند: «نیست بر آن چیزی.»