الحدیث 110 / 3
110/3- محمد بن إبراهیم النعمانی، فی الغیبة، قال: أخبرنا[1] علی بن أحمد، عن عبید[2] الله بن موسی [العلوی]، عن علی بن الحسن[3]، عن علی بن حسان، عن عبدالرحمان بن کثیر، عن أبی‌عبدالله علیه‌السلام فی قول الله عز و جل: أتی أمْرُ اللهِ فَلا تَسْتَعْجِلوهُ، [ف] قال: «هو أمرنا أمر الله عز و جل فلا یستعجل به، یؤیده[4] [الله] بثلاثة أجناد: الملائکة و المؤمنین و الرعب، و خروجه کخروج رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، و ذلک قوله عز و جل: کَما أخْرَجَکَ رَبُّکَ مِنْ بَیْتِکَ بِالْحَقِّ وَ إنَّ فَریقاً مِنَ الْمُؤْمِنینَ لَکارِهونَ.»[5]
——————————
[1]. [در مأخذ: حدثنا.]
[2]. در متن: عبد.
[3]. [در متن: قال: حدثنا علی بن الحسین.]
[4]. [در مأخذ: ألا تستعجل به حتی یؤیده.]
[5]. کتاب الغیبة: [243 (باب 13، ح 43)].
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام غیر معتبر است.
این حدیث را محمد بن ابراهیم النعمانی درکتاب الغیبة (ص 198 و 243) از علی بن احمد البندنیجی از عبیدالله بن موسی العباسی العلوی از علی بن حسن بن فضال از علی بن حسان الهاشمی از عبدالرحمن بن کثیر روایت کرده است که علی بن احمد البندجینی و علی بن حسن بن فضال از ثقات درجه یک و عبیدالله بن موسی العلوی از ثقات درجه دو هستند. لیکن علی بن حسان الهاشمی و عبدالرحمن بن کثیر از ضعفایی هستند که متهم به کذب و جعل حدیث می‌باشند.
با این‌که این حدیث معتبر نیستف اما چند نکته‌ای را درباره آن عرض کنم.
1- با توجه به حدیث شماره 108، معلوم می‌شود که یکی از مصادیق امر الله در آیه 1 سوره نحل، قیام قائم آل محمد عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف است، لذا این مطلب حدیث که «هو أمرنا، أمر الله عز و جل، فلا یستعجل به»، به نوعی تأیید می‌شود.
2- نَه تنها بعید نیست، بلکه بسیار هم محتمل است که الله تعالی امام عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف را مانند حضرت رسول الله، در قیامشان با سه چیز یاری کند. یکی به مؤمنانی که ایشان را همراهی می‌کنند که عقلا و نقلاً تأیید می‌شود. دیگر به رعب دشمنان از ایشان و سپاهیاشان که این هم طبیعی است و سوم به ملائکه و امداد غیبی که بسیار محتمل است.
البته پیش از این چند بار تذکر داده‌ام و باز هم متذکر می‌شوم که اگر مطالبی در یک روایت غیر معتبر، به قرینه‌هایی از عقل و نقل یا شواهدی دیگر تأیید شد، دلیل بر آن نیست که سایر مطالب هم درست باشد، چرا که یک جاعل حدیث، خصوصاً وقتی غرض‌ورز باشد، بعید نیست که مطلبی نادرست خود را در بین کثیری از مطالب درست بپوشاند تا آن را به خورد دیگران بدهد. چیزی که در زمانه ما هم شایعات غیر رسمی دیده می‌شود و هم رسانه‌ها از آن به کرات استفاده کرده‌اند. لذا لازم است مراقب باشیم که کلاه سرمان نرود و اگر می خواهیم به رولیت غیر ثقه‌ای توجه کنیم، باید تک تک عبارات را به دقت بررسی کنیم و هر کدام مؤیدی داشت، می‌پذیریم و اگر نداشت، در آن توقف می‌کنیم.