حدیث 872

(872) الکافی (ح 6637) و التهذیب (ج 3، ص 311): عَلیُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أحْمَدَ بْنِ أبی‌عَبْدِاللهِ عَنْ أبیهِ عَنْ خَلَفِ بْنِ حَمّادٍ عَنْ سَعیدٍ النَّقّاشِ قالَ: «قالَ أبوعَبْدِاللهِ علیه‌السلام لی: «أما إنَّ فی الْفِطْرِ تَکْبیراً وَ لَکِنَّهُ مَسْتورٌ.»» قالَ: «قُلْتُ: «وَ أیْنَ هوَ؟» قالَ: «فی لَیْلَةِ الْفِطْرِ فی الْمَغْرِبِ وَ الْعِشاءِ الْآخِرَةِ وَ فی صَلاةِ الْفَجْرِ وَ فی صَلاةِ الْعیدِ، ثُمَّ یُقْطَعُ»». قالَ: «قُلْتُ: «کَیْفَ أقولُ؟» قالَ: «تَقولُ: «اللهُ أکْبَرُ! اللهُ أکْبَرُ! لا إلَهَ إلّا اللهُ! وَ اللهُ أکْبَرُ! اللهُ أکْبَرُ! وَ لِلّهِ الْحَمْدُ! اللهُ أکْبَرُ عَلَی ما هَدانا! وَ هُوَ قَوْلُ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «وَ لِتُکْمِلوا الْعِدَّةَ» یَعْنی الصّیامَ «وَ لِتُکَبِّروا اللهَ عَلی ما هَداکُمْ»»».
عِدَّةٌ مِنْ أصْحابِنا عَنْ سَهْلٍ بْنِ زیادٍ عَنْ عَلیِّ بْنِ أسباطٍ عَنْ خَلَفِ بْنِ حَمّادٍ مِثْلَهُ.(872) الکافی (ح 6637) و التهذیب (ج 3، ص 311): عَلیُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أحْمَدَ بْنِ أبی‌عَبْدِاللهِ عَنْ أبیهِ عَنْ خَلَفِ بْنِ حَمّادٍ عَنْ سَعیدٍ النَّقّاشِ قالَ: «قالَ أبوعَبْدِاللهِ علیه‌السلام لی: «أما إنَّ فی الْفِطْرِ تَکْبیراً وَ لَکِنَّهُ مَسْتورٌ.»» قالَ: «قُلْتُ: «وَ أیْنَ هوَ؟» قالَ: «فی لَیْلَةِ الْفِطْرِ فی الْمَغْرِبِ وَ الْعِشاءِ الْآخِرَةِ وَ فی صَلاةِ الْفَجْرِ وَ فی صَلاةِ الْعیدِ، ثُمَّ یُقْطَعُ»». قالَ: «قُلْتُ: «کَیْفَ أقولُ؟» قالَ: «تَقولُ: «اللهُ أکْبَرُ! اللهُ أکْبَرُ! لا إلَهَ إلّا اللهُ! وَ اللهُ أکْبَرُ! اللهُ أکْبَرُ! وَ لِلّهِ الْحَمْدُ! اللهُ أکْبَرُ عَلَی ما هَدانا! وَ هُوَ قَوْلُ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «وَ لِتُکْمِلوا الْعِدَّةَ» یَعْنی الصّیامَ «وَ لِتُکَبِّروا اللهَ عَلی ما هَداکُمْ»»».
عِدَّةٌ مِنْ أصْحابِنا عَنْ سَهْلٍ بْنِ زیادٍ عَنْ عَلیِّ بْنِ أسباطٍ عَنْ خَلَفِ بْنِ حَمّادٍ مِثْلَهُ.

طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه دو است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را به دو طریق روایت کرده است.
1. از علی بن محمد بن عبدالله از احمد بن محمد بن خالد از پدرش از خلف بن حماد از سعید النقاش
2. از عدة من اصحابنا از سهل بن زیاد از علی بن اسباط از خلف بن حماد از سعید النقاش
که طریق دوم به واسطه سهل بن زیاد که از ضعفا است، معتبر نیست، اما در طریق اول، سعید النقاش از ثقات درجه دو است و احمد البرقی از ثقات مشروطی است که البته مشکلی در این‌جا ایجاد نمی‌کند. سایرین هم از ثقات درجه یک هستند.
شیخ‌الطائفه نیز شبیه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به ثقةالاسلام الکلینی که معتبر درجه یک است، به باقی سند روایت کرده است.
شیخ صدوق هم شبیه این حدیث را به طریق خود در الفقیه به سعید النقاش که غیر معتبر است، روایت کرده است.
* * *
علامه مجلسی: مجهول و سنده الثانی ضعیف.
* * *
مجلسی اول: و رواه الکلینی فی الصحیح عنه.

سعید النقاش روایت کرد: «ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام به من فرمودند: «آگاه باش که در فطر تکبیری است ولیکن پوشیده مانده است.»» (راوی) گوید: «عرض کردم: «و آن چیست؟» فرمودند: «در شب فطر، در مغرب و عشای آخر و در نماز فجر و در نماز عید، سپس قطع می‌شود.»» (راوی) گوید: «عرض کردم: «چگونه بگوییم؟» فرمودند: «می‌گویی: «الله اکبر! الله اکبر! لا اله الا الله! و الله اکبر! الله اکبر! لله الحمد! الله اکبر علی ما هدانا!» و آن است کلام الله عز و جل: «وَ لِتُکْمِلوا الْعِدَّةَ» یعنی روزه «وَ لِتُکَبِّروا اللهَ عَلی ما هَداکُمْ»»».