حدیث 794

(794) و الفقیه (ح 5218): وَ رَوَی سَماعةُ عَنْ أبی‌بَصیرٍ عَنْ أبی‌جَعْفَرٍ علیه‌السلام فی قَوْلِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَ: «فَمَنْ عُفیَ لَهُ مِنْ أخیهِ شَیْءٌ فَاتِّباعٌ بِالْمَعْروفِ»، ما ذاکَ الشَّیْءُ؟ قالَ: «هُوَ الرَّجُلُ یَقْبَلُ الدّیَةَ، فَأمَرَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ الَّذی لَهُ الْحَقُّ أنْ یَتَّبِعَهُ بِمَعْروفٍ وَ لا یُعْسِرَهُ وَ أمَرَ الَّذی عَلَیْهِ الْحَقُّ أنْ لا یَظْلِمَهُ وَ أنْ یُؤَدّیَهُ إلَیْهِ بِإحْسانٍ إذا أیْسَرَ.» فَقُلْتُ: «أ رَأیْتَ قَوْلَهُ تَعالَی: «فَمَنِ اعْتَدی بَعْدَ ذلِکَ فَلَهُ عَذابٌ ألیمٌ»؟» قالَ: «هُوَ الرَّجُلُ یَقْبَلُ الدّیَةَ أوْ یُصالِحُ، ثُمَّ یَجنی بَعْدُ ذَلِکَ، فَیُمَثِّلُ أوْ یَقْتُلُ، فَوَعَدَهُ اللهُ عَذاباً ألیماً.»»

طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه یک است.
شیخ صدوق این حدیث را به طریق خود در الفقیه به سماعه بن مهران که معتبر درجه یک است، از ابوبصیر الاسدی روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک است.
* * *
علامه مجلسی: موثق.
* * *

سماعه (بن مهران) از ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام درباره کلام الله عز و جل: «فَمَنْ عُفیَ لَهُ مِنْ أخیهِ شَیْءٌ فَاتِّباعٌ بِالْمَعْروفِ» (سؤال کرد) که آن چیست؟ (امام علیه‌السلام) فرمودند: «او فردی است که دیه قبول می‌کند، پس الله عز و جل کسی را که حق با اوست، امر کرده او را به معروف تبعیت کند و سخت نگیرد و کسی را که حق بر او است، امر کرده تا آن را به نیکی ادا کند». (راوی) می‌گوید: «عرض کردم: «آیا نظرتان درباره سخن او عز و جل: «فَمَنِ اعْتَدی بَعْدَ ذلِکَ فَلَهُ عَذابٌ ألیمٌ» (چیست)؟» فرمودند: «او فردی است که دیه قبول می‌کند یا مصالح می‌کند، سپس بعد از آن جنایت می‌کند، پس مثله می‌کند یا به قتل می‌رساند، پس الله او را به عذابی بسیار درناک وعده داده است.»»