2 / 2 غیر معتبر است.
2/2- عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ عُثْمَانَ عَنْ مُفَضَّلِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ سَعْدِ بْنِ طَریفٍ[1] عَنِ الْأَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَةَ عَنْ عَلِیٍّ علیهالسلام قَالَ: هَبَطَ جَبْرَئِیلُ عَلَی آدَمَ علیهالسلام فَقَالَ یَا آدَمُ إِنِّی أُمِرْت أَنْ أُخَیِّرَکَ وَاحِدَةً مِنْ ثَلَاثٍ فَاخْتَرْهَا وَ دَعِ اثْنَتَیْنِ فَقَالَ لَهُ آدَمُ یَا جَبْرَئِیلُ وَ مَا الثَّلَاثُ فَقَالَ الْعَقْلُ وَ الْحَیَاءُ وَ الدِّینُ فَقَالَ آدَمُ إِنِّی قَدِ اخْتَرْتُ الْعَقْلَ فَقَالَ جَبْرَئِیلُ لِلْحَیَاءِ وَ الدِّینِ انْصَرِفَا وَ دَعَاهُ فَقَالا یَا جَبْرَئِیلُ إِنَّا أُمِرْنَا أَنْ نَکُونَ مَعَ الْعَقْلِ حَیْثُ کَانَ قَالَ فَشَأْنَکُمَا وَ عَرَجَ[2].
——————————
[1]– وزان أمیر علی ما فی القاموس.
[2]– الشأن بالهمزة: الامر و الحال أی الزما شأنکما أو شأنکما معکما و یحتمل أن یکون الإشارة تمثیلیة و ان اللّه تعالی خلق صورة مناسبة لکل واحد منها و بعثها مع جبرئیل علیه السلام (آت)
طریق این حدیث به معصوم علیهالسلام غیر معتبر است.
به واسطه سهل بن زیاد و مفضل بن صالح معتبر نیست.
* * *
علامه مجلسی: ضعیف.
علی علیهالسلام فرمود: جبرئیل بر آدم علیهالسلام فرود شد و گفت: ای آدم من مأمورم تو را میان سه چیز مخیر سازم تا یکی را بگزینی و دو تا را وانهی، آدم گفت: ای جبرئیل آن سه چیز کدامند؟ گفت: عقل و حیاء و دین، آدم گفت: عقل را برگزیدم، جبرئیل به حیا و دین گفت: شما برگردید و او را وانهید، گفتند: ای جبرئیل، ما دستور داریم که همراه عقل باشیم هر جا که باشد، گفت: اختیار با شما است و بالا رفت.
قوله صلیاللهعلیهوآلهوسلم: هبط جبرئیل، الظاهر أن آدم علیهالسلام حین هبوط جبرئیل علیه کان ذا حیاء و عقل و دین، و الأمر باختیار واحدة لا ینافی حصولها علی أنه یحتمل أن یکون المراد کمال تلک الخلال بحسب قابلیة آدم علیهالسلام و قول جبریل علیهالسلام للحیاء و الدین بعد اختیار العقل: انصرفا لإظهار ملازمتها للعقل بقولهما: إنا أمرنا أن نکون مع العقل، و لعل الغرض من ذلک أن ینبه آدم علیهالسلام علی عظمة نعمة العقل، و یحثه علی شکر الله علی إنعامه.
قوله:” فشأنکما” الشأن بالهمزة: الأمر و الحال، أی ألزما شأنکما أو شأنکما معکما، ثم إنه یحتمل أن یکون ذلک استعارة تمثیلیة کما مر أو أن الله تعالی خلق صورة مناسبة لکل واحد منها، و بعثها مع جبرئیل علیهالسلام و الحیاء صفة تنبعث عنها ترک القبیح عقلا مخافة الذم، و المراد بالدین التصدیق بما یجب التصدیق به و العمل بالشرائع، و النوامیس الإلهیة، و المراد بالعقل، هنا ما یشمل الثلاثة الأول.