حدیث ۷۸۰
۷۸۰- ۱-[۱] مُحَمَّدُ بْنُ عَلی بْنِ الْحُسَینِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بِإسْنادِهِما عَنْ حَریزِ بْنِ عَبْدِاللهِ عَنْ أبی‌عَبْدِاللهِ ع أنَّهُ قالَ: إذا کانَ الرَّجُلُ یقْطُرُ مِنْهُ الْبَوْلُ وَ الدَّمُ إذا کانَ حینَ الصَّلاةِ اتَّخَذَ کیساً وَ جَعَلَ فیهِ قُطْناً ثُمَّ عَلَّقَهُ عَلَیهِ وَ أدْخَلَ ذَکَرَهُ فیهِ ثُمَّ صَلَّی یجْمَعُ بَینَ الصَّلاتَینِ الظُّهْرِ وَ الْعَصْرِ یؤَخِّرُ الظُّهْرَ وَ یعَجِّلُ الْعَصْرَ بِأذانٍ وَ إقامَتَینِ وَ یؤَخِّرُ الْمَغْرِبَ وَ یعَجِّلُ الْعِشاءَ بِأذانٍ وَ إقامَتَینِ وَ یفْعَلُ ذَلِکَ فی الصُّبْحِ.
——————————
[۱]– الفقیه ۱- ۶۴- ۱۴۶، و التهذیب ۱- ۳۴۸- ۱۰۲۱.
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه یک است.
این حدیث به دو طریق روایت شده است.
۱. از شیخ الطائفه به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به حریز بن عبدالله که معلوم نیست.
۲. از شیخ صدوق به طریق خود در الفقیه به حریز بن عبدالله که معتبر درجه یک است، روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
* * *
علامه مجلسی: صحیح علی الظاهر (مل).
* * *
مجلسی اول: طریق الصدوق ألیه فی جمیع هذا الکتاب صحیح … (رو).
ابتدا عرض کنم که صاحب السلس، نوعی بیماری است که فرد به خروج بی‌اختیار و بسیار کم فاصله ادرار گرفتار است. یعنی به صورت مستمر و فاصله‌های زمانی بسیار کوته، قطرات ادرار از او خارج می‌شود، به گونه‌ای که فرصت برای وضو و نماز دارد.
در این حدیث آمده است که اگر فردی بول یا خون، قطره قطره از او خارج می‌شود، هنگامی که وقت نماز شد، کیسه‌ای بگیرد و مقداری پنبه داخل آن قرار دهد و به خود بیاویزد و آلتش را در آن قرار دهد. سپس نماز بخواند، اما بین ظهر و عصر جمع کند، یعنی پشت سر هم بخواند. یعنی نماز ظهر را به تأخیر انداخته و نماز ظهر را جلو می‌اندازد و با یک اذان و دو اقامه، نمازها را می‌خواند. در مورد نماز مغرب و عشا هم چنین می کند و نماز صبح را هم با همین کیفیت می‌خواند.
این حدیث کلی حرف و حکم درباره اوقات نماز، اذان و اقامه و … دارد که فعلا از آن گذر می‌کنیم. آن‌چه در مورد وضو است، این است که این حکم، یک حکم خاص و برای افراد خاص است و با این‌که بول، حتی در همان زمان کوتاه بین وضو تا نماز و حین نمازها، از او خارج می‌شود، اما استثناء به آن توجه کند و هم وضویش درست است و هم نمازش.
نکته‌ای را هم اضافه کنم. به نظر حقیر علت این‌که امام هم کیسه را گفته‌اند و هم قرار دادن پنبه داخل آن را از این جهت است که کیسه‌های آن زمان، از انواع پارچه بود و با رطوبت ادرار، ادرار به بیرون آن نفوذ می‌کرده، لذا با قرار دادن پنبه، پنبه رطوبت را جذب می‌کرده که به کیسه و بیرون آن سرایت نکند. لذا اگر کیسه یا هر محفظه دیگری، چنان باشد که رطوبت ادرار به خارج آن درز نکند، دیگر پنبه و مانند آن نیازی نیست. مانند کیسه‌های پلاستیکی یا به هر حال ضد آب که آب به آن و خارج آن نفوذ نمی‌کند.
