حدیث 730
730- 6-[1] وَ بِالْإسْنادِ عَنِ الصَّفّارِ عَنِ الْهَیثَمِ بْنِ أبی‌مَسْروقٍ النَّهْدی عَنْ عَلی بْنِ الْحَسَنِ الطّاطَری عَنِ ابْنِ رِباطٍ عَنْ بَعْضِ أصْحابِنا عَنْ أبی‌عَبْدِاللهِ ع قالَ: یخْرُجُ مِنَ الْإحْلیلِ الْمَنی وَ الْمَذْی وَ الْوَذْی وَ الْوَدْی فَأمّا الْمَنی فَهُوَ الَّذی یسْتَرْخی لَهُ الْعِظامُ وَ یفْتُرُ مِنْهُ الْجَسَدُ وَ فیهِ الْغُسْلُ وَ أمّا الْمَذْی یخْرُجُ مِنْ شَهْوَةٍ وَ لا شَیءَ فیهِ وَ أمّا الْوَدْی فَهُوَ الَّذی یخْرُجُ بَعْدَ الْبَوْلِ وَ أمّا الْوَذْی فَهُوَ الَّذی یخْرُجُ مِنَ الْأدْواءِ وَ لا شَیءَ فیهِ.
——————————
[1]– التهذیب 1- 20- 48، و الاستبصار 1- 93- 301.
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه دو است.
شیخ صدوق این حدیث را از شیخ مفید از احمد بن محمد بن حسن بن ولید از پدرش از محمد بن حسن الصفار از هیثم بن ابی‌مسروق النهدی از علی بن حسن الطاطری از علی بن حسن بن رباط از بعض اصحابنا روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند، مگر نفر آخر که ابتداء مجهول است، اما به واسطه ابن رباط، توثیق درجه دو می‌شود.
* * *
علامه مجلسی: مرسل (مل).
در این حدیث معتبر درجه دو، تعریف و توضیحی درباره منی، مذی، وذی و ودی آمده است که مرور می‌کنیم.
1. هر چهارتای این‌ها از احلیل خارج می‌شود. احلیل، همان مخرج بول، یا آلت تناسلی است.
2. منی، با رخوت استخوان‌ها و سستی بدن همراه است که ناشی از همان شدت و اوج تخلیه شهوانی است. این حالت غسل می‌خواهد.
3. مذی هم از شهوت است، اما سستی بدن را به دنبال ندارد. در مذی چیزی نیست، کنایه از این است که کاری لازم نیست که هم شامل وضو می‌شود و هم شامل غسل.
4. ودی، همان است که بعد از بول خارج می‌شود
5. و نهایتاً وذی چیزی است که به جهت دردها و بیماری‌ها خارج می‌شود و در این هم چیزی نیست، یعنی نَه وضو و نَه غسل.
6. این تعاریف خیلی جامع و مانع و گویا نیست و با فرض معتبر دانستن این روایت، تنها نکاتی درباره آن بیان شده است.
7. علی ای حال! آن‌چه از این روایت بر می‌آید این‌که منی غسل می‌خواهد، پس ناقض وضو هم هست، اما سه تای دیگر چیزی نیست.