حدیث ۳۵۱۳۹
۳۵۱۳۹- ۱۱-[۱] الْعَیاشی فی تَفْسیرِهِ عَنْ حَفْصِ بْنِ غیاثٍ عَنْ أبی‌عَبْدِاللهِ ع قالَ: إنَّ اللهَ بَعَثَ مُحَمَّداً ص بِخَمْسَةِ أسْیافٍ مِنْها سَیفٌ مَغْمودٌ سَلُّهُ إلَی غَیرِنا وَ حُکْمُهُ إلَینا (وَ هُوَ السَّیفُ)[۲] الَّذی یقامُ بِهِ الْقِصاصُ قالَ اللهُ[۳] النَّفْسَ بِالنَّفْسِ[۴]– فَسَلُّهُ إلَی أوْلیاءِ الْمَقْتولِ وَ حُکْمُهُ إلَینا.
أقولُ: وَ تَقَدَّمَ ما یدُلُّ عَلَی ذَلِکَ[۵] وَ یَأْتی ما یَدُلُّ عَلَیهِ[۶].
——————————
[۱]– تفسیر العیاشی ۱- ۳۲۴- ۱۲۸.
[۲]– فی المصدر- فاما السیف المغمود فهو.
[۳]– فی المصدر زیادة- جل وجهه.
[۴]– المائدة ۵- ۴۵.
[۵]– تقدم فی الأحادیث ۱ و ۲ و ۵ و ۶ و ۱۰ و ۱۲ و ۱۵ و ۱۶ من الباب ۱۱ من هذه الأبواب.
[۶]– یأتی فی الأبواب ۲۹ و ۳۲ و ۳۳ من هذه الأبواب.
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام غیر معتبر است.
مرحوم عیاشی این حدیث را به صورت مرسل از حفص بن غیاث روایت کرده است. (تفسیر العیاشی)
در این حدیث آمده است که الله تعالی، حضرت رسول الله را با پنج شمشیر مبعوث کرد که یکی از آن‌ها شمشیر در غلاف است که هر چند کشیدنش در اختیار دیگران استف اما اجازه‌اش با ما است. این شمشیر، همان قصاص است. بعت اشاره به النفس بالنفس می‌کنند و باز تأکید می‌فرمایند که کشیدنش در اختیار دیگران است، اما اجازه‌اش با ما است.
این حدیث معتبر نیست، اما مشابه معتبر آن هست. اگر کسی این حدیث، یا مشابه آن را معتبر بداند، این سؤال مطرح می‌شود که آیا دادن حکم قصاص، منوط به حکم شخص معصوم علیه‌السلام و نهایتا منسوبین مستقیم ایشان در این امر است، یا هر قاضی و حاکم عادلی هم می‌تواند در صورت وجود شرایط، حکم به قصاص کند. به عبارت دیگر آیا این مورد هم به غیر معصوم تفویض شده است، یا خیر. اگر حالت اول را بپذیریم، حکم قصاص در زمان غیبت، منتفی می‌شود، چرا که امام حاضر، غایب است و نمی‌دانیم حکم ایشان در مورد مصادیق چیست. کسی را از منسوبین رسمی ایشان هم در این امر را نمی‌شناسیم. لذا قصاص فعلا منتفی است، تا امام عصر ظهور کنند و تکلیف را روشن نمایند. اما اگر حالت دوم را بپذیریم، دیگرانی هم می‌توانند چنین حکمی را صادر کنند. این بحث مفصل است و معمولا تحت عنوان جواز یا عدم جواز اجرای حدود در عصر غیبت مطرح می‌شود که ما فعلا قصد ورود به این بحث را نداریم. این روایت هم معتبر نیست، لذا این بحث بسیار مهم را می‌گذاریم برای زمان خودش. إن شاء الله.
