حدیث 10628
(10628) تأویل الآیات (ص 654): وَ قالَ أیْضاً حَدَّثَنا أحْمَدُ بْنُ إدْریسَ عَنْ أحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عیسَی عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعیدٍ عَنْ فَضالَةَ بْنِ أیّوبَ عَنْ کُلَیْبِ بْنِ مُعاویَةَ الْأسَدیِّ عَنْ أبیعَبْدِاللهِ علیهالسلام فی قَوْلِهِ تَعالَی: «وَ یُؤْثِرونَ عَلی أنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ وَ مَنْ یوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحونَ»، قالَ: «بَیْنا عَلیٌّ عِنْدَ فاطِمَةَ علیهاالسلام إذْ قالَتْ لَهُ: «یا عَلیُّ! اذْهَبْ إلَی أبی، فَابْغِنا مِنْهُ شَیْئاً.» فَقالَ: «نَعَمْ!» فَأتَی رَسولَ اللهِ صلیاللهعلیهوآله، فَأعْطاهُ دیناراً وَ قالَ لَهُ: «یا عَلیُّ! اذْهَبْ، فَابْتَعْ بِهِ لِأهْلِکَ طَعاماً.» فَخَرَجَ مِنْ عِنْدِهِ، فَلَقیَهُ الْمِقْدادُ بْنُ الْأسْوَدِ رحمهالله وَ قاما ما شاءَ اللهُ أنْ یَقوما وَ ذَکَرَ لَهُ حاجَتَهُ. فَأعْطاهُ الدّینارَ وَ انْطَلَقَ إلَی الْمَسْجِدِ، فَوَضَعَ رَأْسَهُ، فَنامَ. فَانْتَظَرَهُ رَسولُ اللهِ صلیاللهعلیهوآله، فَلَمْ یَأْتِ. ثُمَّ انْتَظَرَهُ، فَلَمْ یَأْتِ. فَخَرَجَ یَدورُ فی الْمَسْجِدِ، فَإذا هُوَ بِعَلیٍّ علیهالسلام نائِمٌ فی الْمَسْجِدِ. فَحَرَّکَهُ رَسولُ اللهِ صلیاللهعلیهوآله. فَقَعَدَ. فَقالَ لَهُ: «یا عَلیُّ! ما صَنَعْتَ؟» فَقالَ: «یا رَسولَ اللهِ! خَرَجْتُ مِنْ عِنْدِکَ، فَلَقیَنی الْمِقْدادُ بْنُ الْأسْوَدِ، فَذَکَرَ لی ما شاءَ اللهُ أنْ یَذْکُرَ. فَأعْطَیْتُهُ الدّینارَ.» فَقالَ رَسولُ اللهِ صلیاللهعلیهوآله: «أما إنَّ جَبْرائیلَ قَدْ أنْبَأنی بِذَلِکَ وَ قَدْ أنْزَلَ اللهُ فیکَ کِتاباً: «وَ یُؤْثِرونَ عَلی أنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ وَ مَنْ یوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحون».»
طریق این حدیث به معصوم علیهالسلام غیر معتبر است.
سید شرفالدین الاسترآبادی این حدیث را از کتاب محمد بن عباس بن ماهیار از احمد بن ادریس القمی از ابن عیسی الاشعری از حسین بن سعید الاهوازی از فضاله بن ایوب از کلیب بن معاویه الاسدی که این فرد اخیر از ثقات درجه دو و سایرین از ثقات درجه یک هستند.
البته همه اینها در صورتی است که صاحب کتاب تأویل الآیات را نَه تنها مجهول ندانسته، بلکه ثقه بدانیم و در ضمن معلوم شود که طریق ایشان به کتاب محمد بن عباس بن ماهیار معتبر است که حداقل طریق سید شرفالدین به تفسیر محمد بن عباس بن ماهیار معلوم نیست و در نتیجه طریق این حدیث به معصوم علیهالسلام بر مبنای حقیر معتبر نیست. لطفا به توضیحات ذیل حدیث شماره 9944 مراجعه بفرمایید.
ابوعبدالله (امام صادق) علیهالسلام درباره کلام او تعالی: «وَ یُؤْثِرونَ عَلی أنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ وَ مَنْ یوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحونَ» فرمودند: «زمانی علی نزد فاطمه علیهاالسلام بود هنگامی که به ایشان گفت: «ای علی! نزد پدرم برو، پس درخواست کن از او چیزی.» پس فرمودند: «چشم!» پس نزد رسول الله صلیاللهعلیهوآله رفته، پس اعطا کردند به او دیناری و به او فرمودند: «ای علی! برو، پس بخر برای خانوادهات غذایی.» پس خارج شدند از نزد ایشان. پس ملاقات کردند مقداد بن اسود رحمهالله را و ایستادند آن مقدار که الله اراده کرد که بایستند و یاد کرد برای ایشان حاجتی را. پس عطا کردند به او دینار را و به مسجد رفتند، پس سرشان را گذاشتند، پس خوابیدند. پس انتظار کشیدند او را رسول الله صلیاللهعلیهوآله، پس نیامد. سپس (باز هم) انتظار کشیدند او را، پس نیامد. پس خارج شده، مسجد را دور میزدند، در این هنگام به علی علیهالسلام برخوردند که در مسجد خوابیده بود. پس حرکت دادند او را رسول الله صلیاللهعلیهوآله. پس نشست. پس به او فرمودند: «ای علی! چه کردی؟» پس گفتند: «ای رسول الله! خارج شدم از نزد شما، پس ملاقات کرد مرا مقداد بن اسود، پس یاد کرد برای من آنچه الله خواست که یاد کند. پس آن دینار را به او عطا کردم.» پس رسول الله صلیاللهعلیهوآله فرمودند: «آگاه باش که جبرئیل خبر کرده است مرا و نازل کرده است الله درباره تو نوشتهای: «وَ یُؤْثِرونَ عَلی أنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ وَ مَنْ یوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحون».»