حدیث 5360
(5360) علل الشرائع (ج 1، ص 55): حَدَّثَنا مُحَمَّدُ بْنُ إبْراهیمَ بْنِ إسْحاقَ الطّالَقانیُّ رضیاللهعنه قالَ حَدَّثَنا أحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَعیدٍ الْهَمْدانیُّ مَوْلَی بَنیهاشِمٍ قالَ أخْبَرَنا الْمُنْذِرُ بْنُ مُحَمَّدٍ قالَ حَدَّثَنا إسْماعیلُ بْنُ إبْراهیمَ الْخَزّازُ عَنْ إسْماعیلَ بْنِ الْفَضْلِ الْهاشِمیِّ قالَ: «قُلْتُ جعفر [لِجَعْفَرِ] بْنِ مُحَمَّدٍ علیهماالسلام: «أخْبِرْنی عَنْ یَعْقوبَ علیهالسلام، لَمّا قالَ لَهُ بَنوهُ: «یا أبانا اسْتَغْفِرْ لَنا ذُنوبَنا إنّا کُنّا خاطِئینَ قالَ سَوْفَ أسْتَغْفِرُ لَکُمْ رَبّی»، فَأخَّرَ الِاسْتِغْفارَ لَهُمْ وَ یوسُفَ علیهالسلام لَمّا قالوا لَهُ: «تاللهِ لَقَدْ آثَرَکَ اللهُ عَلَیْنا وَ إنْ کُنّا لَخاطِئینَ قالَ لا تَثْریبَ عَلَیْکُمُ الْیَوْمَ یَغْفِرُ اللهُ لَکُمْ وَ هُوَ أرْحَمُ الرّاحِمینَ».» قالَ: «لِأنَّ قَلْبَ الشّابِّ أرَقُّ مِنْ قَلْبِ الشَّیْخِ وَ کانَتْ جِنایَةُ وُلْدِ یَعْقوبَ عَلَی یوسُفَ وَ جِنایَتُهُمْ عَلَی یَعْقوبَ إنَّما کانَتْ بِجِنایَتِهِمْ عَلَی یوسُفَ. فَبادَرَ یوسُفُ إلَی الْعَفْوِ عَنْ حَقِّهِ وَ أخَّرَ یَعْقوبُ الْعَفْوَ لِأنَّ عَفْوَهُ إنَّما کانَ عَنْ حَقِّ غَیْرِهِ. فَأخَّرَهُمْ إلَی السَّحَرِ لَیْلَةِ الْجُمُعَة.»»
طریق این حدیث به معصوم علیهالسلام معتبر درجه دو است.
شیخ صدوق این حدیث را از محمد بن ابراهیم بن اسحاق الطالقانی از ابن عقده از منذر بن محمد از اسماعیل بن ابراهیم الخزاز از اسماعیل بن فضل الهاشمی که اسماعیل بن ابراهیم الخزاز از اسماعیل بن فضل الهاشمی که اسماعیل بن ابراهیم الخزاز از ثقات درجه دو و سایرین، از ثقات درجه یک هستند.
اسماعیل بن فضل الهاشمی روایت کرد: «به جعفر بن محمد (امام صادق) علیهالسلام عرض کردم: «آگاه کنید مرا از یعقوب علیهالسلام هنگامی که فرزندانش به او گفتند: «یا أبانا اسْتَغْفِرْ لَنا ذُنوبَنا إنّا کُنّا خاطِئینَ قالَ سَوْفَ أسْتَغْفِرُ لَکُمْ رَبّی»، پس تأخیر انداخت طلب آمرزش برای آنها را، در حالی که یوسف علیهالسلام هنگامی که به او گفتند: «تاللهِ لَقَدْ آثَرَکَ اللهُ عَلَیْنا وَ إنْ کُنّا لَخاطِئینَ قالَ لا تَثْریبَ عَلَیْکُمُ الْیَوْمَ یَغْفِرُ اللهُ لَکُمْ وَ هُوَ أرْحَمُ الرّاحِمینَ».» فرمودند: «چرا که قلب جوان رقیقتر از قلب شیخ است و گناه فرزندان یعقوب بر یوسف بود و گناهشان بر یعقوب، به واسطه گناهشان بر یوسف بود. پس یوسف به عفو از حق خودش مبادرت کرد، در حالی که یعقوب، عفو را به تأخیر انداخت چرا که عفو او از حق غیر خودش بود.پس آنها را به سحر جمعه به تأخیر انداخت.»»