حدیث 4048
(4048) الکافی (ح 1457) و مختصر البصائر (392): عَلیُّ بْنُ إبْراهیمَ عَنْ أبیهِ عَنِ ابْنِ أبی‌عُمَیْرٍ عَنِ ابْنِ أُذَیْنَةَ عَنْ زُرارَةَ أنَّ رَجُلاً سَألَ أباجَعْفَرٍ علیه‌السلام عَنْ قَوْلِ اللهِ جَلَّ وَ عَزَّ: «وَ إذْ أخَذَ رَبُّکَ مِنْ بَنی آدَمَ مِنْ ظُهورِهِمْ ذُرّیَّتَهُمْ وَ أشْهَدَهُمْ عَلی أنْفُسِهِمْ أ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالوا بَلی» إلَی آخِرِ الْآیَةِ. فَقالَ وَ أبوهُ یَسْمَعُ علیه‌السلام: «حَدَّثَنی أبی أنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ قَبَضَ قَبْضَةً مِنْ تُرابِ، التُّرْبَةِ الَّتی خَلَقَ مِنْها آدَمَ علیه‌السلام. فَصَبَّ عَلَیْها الْماءَ الْعَذْبَ الْفُراتَ، ثُمَّ تَرَکَها أرْبَعینَ صَباحاً. ثُمَّ صَبَّ عَلَیْها الْماءَ الْمالِحَ الْأُجاجَ، فَتَرَکَها أرْبَعینَ صَباحاً. فَلَمّا اخْتَمَرَتِ الطّینَةُ، أخَذَها فَعَرَکَها عَرْکاً شَدیداً. فَخَرَجوا کالذَّرِّ مِنْ یَمینِهِ وَ شِمالِهِ وَ أمَرَهُمْ جَمیعاً أنْ یَقَعوا فی النّارِ. فَدَخَلَ أصْحابُ الْیَمینِ، فَصارَتْ عَلَیْهِمْ بَرْداً وَ سَلاماً وَ أبَی أصْحابُ الشِّمالِ أنْ یَدْخُلوها.»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه یک است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از علی بن ابراهیم القمی از پدرش از ابن ابی‌عمیر از عمر بن اذینع از زراره بن اعین روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
حسن بن سلیمان الحلی شبیه این حدیث را از ثقةالاسلام الکلینی به باقی سند روایت کرده است.
* * *
علامه مجلسی: حسن کالصحیح.
زراره (روایت کرد که) مردی از ابوجعفر (امام باقر) علیه‌السلام درباره کلام الله عز و جل: «وَ إذْ أخَذَ رَبُّکَ مِنْ بَنی آدَمَ مِنْ ظُهورِهِمْ ذُرّیَّتَهُمْ وَ أشْهَدَهُمْ عَلی أنْفُسِهِمْ أ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالوا بَلی» تا آخر آیه سؤال کرد.پس درحالی که پدرشان علیه‌السلام می‌شنید، فرمودند: «پدرم برایم حدیث کرد که الله عز و جل مشتی از خاک گرفت، خاکی که آدم علیه‌السلام را از آن خلق کرد. پس آب بسیار گوارایی بر آن ریخت، سپس آن را چهل صباح رها کرد. سپس آب شور تلخ بر آن ریخت، پس چهل صباح (دیگر) آن را رها کرد. پس هنگامی که گل تخمیر شد، آن را گرفت و به شدت آن را با هم مخلوط کرد. پس از راست و چپ آن مانند دانه‌های ریز غبار خارج شدند و همه آن‌ها را امر کرد که در آتش قرار گیرند. پس اصحاب یمین داخل شدند و بر آن‌ها سرد و سلامت شد و اصحاب شمال سرپیچی کردند از این‌که داخل آن شوند.»