حدیث 3075
(3075) الکافی (ح 13999)، التهذیب (ج 10، ح 524) و الإستبصار (ج 4، ح 972): مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَی عَنْ أحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ مَحْبوبٍ عَنْ أبی‌أیّوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أبی‌جَعْفَرٍ علیه‌السلام قالَ: «مَنْ شَهَرَ السِّلاحَ فی مِصْرٍ مِنَ الْأمْصارِ، فَعَقَرَ اقْتُصَّ مِنْهُ وَ نُفیَ مِنْ تِلْکَ الْبَلْدَةِ وَ مَنْ شَهَرَ السِّلاحَ فی غَیْرِ الْأمْصارِ وَ ضَرَبَ وَ عَقَرَ وَ أخَذَ الْمالَ وَ لَمْ یَقْتُلْ، فَهُوَ مُحارِبٌ، فَجَزاؤُهُ جَزاءُ الْمُحارِبِ وَ أمْرُهُ إلَی الْإمامِ، إنْ شاءَ قَتَلَهُ وَ [إنْ شاءَ] صَلَبَهُ وَ إنْ شاءَ قَطَعَ یَدَهُ وَ رِجْلَهُ.» قالَ: «وَ إنْ ضَرَبَ وَ قَتَلَ وَ أخَذَ الْمالَ، فَعَلَی الْإمامِ أنْ یَقْطَعَ یَدَهُ الْیُمْنَی بِالسَّرِقَةِ، ثُمَّ یَدْفَعَهُ إلَی أوْلیاءِ الْمَقْتولِ، فَیَتْبَعونَهُ بِالْمالِ، ثُمَّ یَقْتُلونَهُ.» قالَ: «فَقالَ أبوعُبَیْدَةَ: «أصْلَحَکَ اللهُ! أ رَأیْتَ إنْ عَفا عَنْهُ أوْلیاءُ الْمَقْتولِ؟»» قالَ: «فَقالَ أبوجَعْفَرٍ علیه‌السلام: «إنْ عَفَوْا عَنْهُ، فَإنَّ عَلَی الْإمامِ أنْ یَقْتُلَهُ، لِأنَّهُ قَدْ حارَبَ وَ قَتَلَ وَ سَرَقَ.»» قالَ: «فَقالَ أبوعُبَیْدَةَ: «أ رَأیْتَ إنْ أرادَ أوْلیاءُ الْمَقْتولِ أنْ یَأْخُذوا مِنْهُ الدّیَةَ وَ یَدَعونَهُ. أ لَهُمْ ذَلِکَ؟»» قالَ: «فَقالَ: «لا! عَلَیْهِ الْقَتْلُ.»»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه یک است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از محمد بن یحیی العطار از ابن عیسی الاشعری از حسن بن محبوب از ابوایوب الخزاز از محمد بن مسلم همه از ثقات درجه یک هستند.
شیخ‌الطائفه نیز شبیه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به احمد بن محمد بن عیسی الاشعری که معتبر درجه یک است، به باقی سند روایت کرده است.
* * *
علامه مجلسی: صحیح.
ابوجعفر (امام باقر) علیه‌السلام فرمودند: «کسی که در شهری از شهرها سلاح بکشد، پس شتری بکشد، مویش را کوتاه کنند و از آن شهر تبعید شود و کسی که در غیر شهرها سلاح بکشد و بزند و شتر بکشد و مالی بگیرد و نکشد، پس او محارب است و جزایش، جزای محارب است و کار او به سوی امام است، اگر بخواهد او را می‌کشد و اگر بخواهد او را به دار کشد اگر بخواهد دستش و پایش را قطع کند.» (سپس) فرمودند: «و اگر بزند و بکشد و مال را بگیرد، پس بر امام است که دست راستش را به جهت سرقت قطع کند، سپس او را به اولیای مقتول تحویل دهد تا مال را از او بگیرند، سپس او را بکشند.» (راوی) گفت: «ابوعبیده گفت: «الله شما را خیر دهد! اگر اولیای مقتول از او عفو کنند، نظرتان چیست؟»» (راوی) گفت: «ابوجعفر (امام باقر) علیه‌السلام فرمودند: «اگر بر او عفو کنند، پس بر امام است که او را بکشد، چرا که او جنگیده است و کشته است و سرقت کرده است.»» (راوی) گفت: «پس ابوعبیده گفت: «اگر اولیای مقتول بخواهند از او دیه بگیرند رهایش کنند، نظرتان چیست؟»» (راوی) گفت: «پس فرمودند: «خیر! کشته شدن بر او است.»»