حدیث ۳۰۷۴
(۳۰۷۴) الکافی (ح ۱۳۹۹۸)، التهذیب (ج ۱۰، ح ۵۲۵) و الإستبصار (ج ۴، ح ۹۷۱): عَلیُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلیِّ بْنِ الْحَسَنِ التَّیْمیِّ عَنْ عَلیِّ بْنِ أسْباطٍ عَنْ داوُدَ بْنِ أبی‌یَزیدَ عَنْ عُبَیْدَةَ بْنِ بَشیرٍ الْخَثْعَمیِّ قالَ: «سَألْتُ أباعَبْدِاللهِ علیه‌السلام عَنْ قاطِعِ الطَّریقِ وَ قُلْتُ: «إنَّ النّاسَ یَقولونَ إنَّ الْإمامَ فیهِ مُخَیَّرٌ، أیَّ شَیْءٍ شاءَ صَنَعَ.» قالَ: «لَیْسَ أیَّ شَیْءٍ شاءَ صَنَعَ وَ لَکِنَّهُ یَصْنَعُ بِهِمْ عَلَی قَدْرِ جِنایاتِهِمْ. مَنْ قَطَعَ الطَّریقَ، فَقَتَلَ وَ أخَذَ الْمالَ، قُطِعَتْ یَدُهُ وَ رِجْلُهُ وَ صُلِبَ وَ مَنْ قَطَعَ الطَّریقَ، فَقَتَلَ وَ لَمْ یَأْخُذِ الْمالَ، قُتِلَ وَ مَنْ قَطَعَ الطَّریقَ وَ أخَذَ الْمالَ وَ لَمْ یَقْتُلْ، قُطِعَتْ یَدُهُ وَ رِجْلُهُ [مِنْ خِلافِهِ] وَ مَنْ قَطَعَ الطَّریقَ وَ لَمْ یَأْخُذْ مالاً وَ لَمْ یَقْتُلْ، نُفیَ مِنَ الْأرْضِ.»»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه یک است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از علی بن محمد علان از علی بن حسن بن علی بن فضال ازعلی بن اسباط از داود بن فرقد از عبیده بن بشیر الخثعمی که عبیده بن بشیر از ثقات درجه دو است و سایرین، از ثقات درجه یک هستند.
شیخ‌الطائفه نیز شبیه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به ثقةالاسلام الکلینی که معتبر درجه یک است، به باقی سند روایت کرده است. البته علی بن محمد در سند التهذیب از قلم افتاده است.
* * *
علامه مجلسی: مجهول.
عبید بن بشیر الخثعمی روایت کرد: «از ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام درباره راه‌زن سؤال کردم و گفتم: «همانا مردم می‌گویند که امام در آن مخیر است، هر کدام را بخواهد انجام می‌دهد.» فرمودند: «(چنین) نیست که هر چه بخواهد انجام دهد، بلکه با آن‌ها به قدر جنایاتشان انجام می‌دهد. کسی که راه‌زنی کند، پس بکشد و مال را بگیرد، دستش و پایش بریده شود و به دار کشیده شود و هر کس راه‌زنی کند، پس بکشد و مالی نگیرد، کشته شود و هر کس راه‌زنی کند و مالی بگیرد و نکشد، دستش و پایش از خلاف جهت آن بریده شود و هر کس راه‌زنی کند و مالی نگیرد و نکشد، از سرزمین تبعید شود.»»
