حدیث 2358
(2358) الکافی (ح 11025) و التهذیب (ج 8، ح 351): مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَی عَنْ أحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ ابْنِ مَحْبوبٍ عَنْ أبی‌أیّوبَ عَنْ سَماعَةَ قالَ: «سَألْتُ أباعَبْدِاللهِ علیه‌السلام عَنْ قَوْلِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «فَابْعَثوا حَکَماً مِنْ أهْلِهِ وَ حَکَماً مِنْ أهْلِها»، أ رَأیْتَ إنِ اسْتَأْذَنَ الْحَکَمانِ، فَقالا لِلرَّجُلِ وَ الْمَرْأةِ: «أ لَیْسَ قَدْ جَعَلْتُما أمْرَکُما إلَیْنا فی الْإصْلاحِ وَ التَّفْریقِ؟» فَقالَ الرَّجُلُ وَ الْمَرْأةُ: «نَعَمْ!» فَأشْهَدا بِذَلِکَ شُهوداً عَلَیْهِما، أ یَجوزُ تَفْریقُهُما عَلَیْهِما؟ قالَ: «نَعَمْ! وَ لَکِنْ لا یَکونُ إلّا عَلَی طُهْرٍ مِنَ الْمَرْأةِ مِنْ غَیْرِ جِماعٍ مِنَ الزَّوْجِ.» قیلَ لَهُ: «أ رَأیْتَ إنْ قالَ أحَدُ الْحَکَمَیْنِ: «قَدْ فَرَّقْتُ بَیْنَهُما» وَ قالَ الْآخَرُ: «لَمْ أُفَرِّقْ بَیْنَهُما»؟» فَقالَ: «لا یَکونُ تَفْریقٌ حَتَّی یَجْتَمِعا جَمیعاً عَلَی التَّفْریقِ. فَإذا اجْتَمَعا عَلَی التَّفْریقِ، جازَ تَفْریقُهُما.»»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه یک است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از محمد بن یحیی العطار از ابن عیسی الاشعری از حسن بن محبوب از ابوایوب الخزاز از سماعه بن مهران روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
شیخ‌الطائفه نیز شبیه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به ثقةالاسلام الکلینی که معتبر درجه یک است، به باقی سند روایت کرده است.
* * *
علامه مجلسی: موثق.
سماعة بن مهران روایت کرد: «از ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام درباره کلام الله عز و جل: «فَابْعَثوا حَکَماً مِنْ أهْلِهِ وَ حَکَماً مِنْ أهْلِها» سؤال کردم نظرتان چیست اگر دو حکم اذن بگیرند، پس به مرد و زن بگویند: «آیا شما دو نفر کارتان در اصلاح یا جدایی را به ما واگذار نکردید؟» پس مرد و زن بگویند: «آری!» پس دو شاهد (نیز) بر آن دو شهادت بدهند، آیا جدایی آن دو بر آن‌ها مجاز است؟ فرمودند: «آری! لیکن (مجاز) نباشد مگر بر پاکی از زن از غیر جماع از همسرش.» به ایشان گفته شد: «رأیتان چیست که یکی از حکمین بگوید: «بین آن دو جدایی انداختم» و دیگری بگوید: «بینشان جدایی نیانداخته ام»؟» پس فرمودند: «جدایی نباشد تا همگی بر جدایی اجتماع کنند. پس هنگامی که بر جدایی جمع شدند، جداییشان مجاز است.»»