حدیث 4672
(4672 و 6681) الأمالی للصدوق (ص 6)، الخصال (ج 1، ص 218) و الفقیه (ح 5835): حَدَّثَنا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَسْرورٍ رحمهالله قالَ حَدَّثَنا الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عامِرٍ عَنْ عَمِّهِ عَبْدِاللهِ بْنِ عامِرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أبیعُمَیْرٍ قالَ حَدَّثَنی جَماعَةٌ مِنْ مَشایِخِنا مِنْهُمْ أبانُ بْنُ عُثْمانَ وَ هِشامُ بْنُ سالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرانَ عَنِ الصّادِقِ علیهالسلام قالَ: «عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أرْبَعٍ، کَیْفَ لا یَفْزَعُ إلَی أرْبَعٍ. عَجِبْتُ لِمَنْ خافَ، کَیْفَ لا یَفْزَعُ إلَی قَوْلِهِ: «حَسْبُنا اللهُ وَ نِعْمَ الْوَکیلُ»، فَإنّی سَمِعْتُ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقولُ بِعَقَبِها: «فَانْقَلَبوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللهِ وَ فَضْلٍ لَمْ یَمْسَسْهُمْ سوءٌ» وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ، کَیْفَ لا یَفْزَعُ إلَی قَوْلِهِ: «لا إلهَ إلّا أنْتَ سُبْحانَکَ إنّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمینَ»، فَإنّی سَمِعْتُ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقولُ بِعَقَبِها: «وَ نَجَّیْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ کَذلِکَ نُنْجی الْمُؤْمِنینَ» وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُکِرَ بِهِ، کَیْفَ لا یَفْزَعُ إلَی قَوْلِهِ: «وَ أُفَوِّضُ أمْری إلَی اللهِ إنَّ اللهَ بَصیرٌ بِالْعِبادِ»، فَإنّی سَمِعْتُ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقولُ بِعَقَبِها: «فَوَقاهُ اللهُ سَیِّئاتِ ما مَکَروا» وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أرادَ الدُّنْیا وَ زینَتَها، کَیْفَ لا یَفْزَعُ إلَی قَوْلِهِ: «ما شاءَ اللهُ لا قُوَّةَ إلّا بِاللهِ»، فَإنّی سَمِعْتُ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقولُ بِعَقَبِها: «إنْ تَرَنِ أنا أقَلَّ مِنْکَ مالاً وَ وَلَداً فَعَسی رَبّی أنْ یُؤْتیَنِ خَیْراً مِنْ جَنَّتِکَ» وَ عَسَی، موجِبَةٌ.»
طریق این حدیث به معصوم علیهالسلام، معتبر درجه یک است.
شیخ صدوق این حدیث را از ابن قولویه از حسین بن محمد بن عامر از عمویش، عبدالله بن عامر از ابن ابیعمیر از جماعتی از مشایخ شیعه، من جمله ابان بن عثمان و هشام بن سالم و محمد بن حمران روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
ایشان شبیه این حدیث را به طریق خود از ابن ابیعمیر که معتبر درجه یک است، از ابان بن عثمان و هشام بن سالم و محمد بن عمران نیز روایت کرده است.
* * *
علامه مجلسی: فی الصحیح کالکلینی.
(امام) صادق علیهالسلام فرمودند: «تعجب میکنم برای کسی که از چهار (چیز) ترسید، چگونه به چهار (چیز) پناه نمیبرد. تعجب میکنم برای کسی که ترسید، چگونه به کلام او: «حَسْبُنا اللهُ وَ نِعْمَ الْوَکیلُ» پناه نمیبرد، چرا که شنیدم الله عز و جل به دنبال آن میفرماید: «فَانْقَلَبوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللهِ وَ فَضْلٍ لَمْ یَمْسَسْهُمْ سوءٌ» و تعجب میکنم برای کسی که اندوهناک شد، چگونه به کلام او: «لا إلهَ إلّا أنْتَ سُبْحانَکَ إنّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمینَ» پناه نمیبرد، چرا که شنیدم الله عز و جل به دنبال آن میفرماید: «وَ نَجَّیْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ کَذلِکَ نُنْجی الْمُؤْمِنینَ» و تعجب میکنم برای کسی که فریب خورده است، چگونه به کلام او: «وَ أُفَوِّضُ أمْری إلَی اللهِ إنَّ اللهَ بَصیرٌ بِالْعِبادِ» پناه نمیبرد، چرا که شنیدم الله عز و جل به دنبال آن میفرماید: «فَوَقاهُ اللهُ سَیِّئاتِ ما مَکَروا» و تعجب میکنم برای کسی که دنیا و زینت آن را خواست، چگونه به کلام او: «ما شاءَ اللهُ لا قُوَّةَ إلّا بِاللهِ» پناه نمیبرد، چرا که شنیدم الله عز و جل به دنبال آن میفرماید: «إنْ تَرَنِ أنا أقَلَّ مِنْکَ مالاً وَ وَلَداً فَعَسی رَبّی أنْ یُؤْتیَنِ خَیْراً مِنْ جَنَّتِکَ» و عسی، موجبه است.»