حدیث ۱۲۶۳

(۱۲۶۳) الکافی (۱۰۸۹۳): عَلیُّ بْنُ إبْراهیمَ عَنْ أبیهِ عَنِ ابْنِ مَحْبوبٍ عَنْ عَلیِّ بْنِ رِئابٍ عَنْ أبی‌بَصیرٍ عَنْ أبی‌عَبْدِاللهِ علیه‌السلام قالَ: «سَألْتُهُ عَنِ الْمَرْأةِ یُتَوَفَّی عَنْها زَوْجُها وَ تَکونُ فی عِدَّتِها، أ تَخْرُجُ فی حَقٍّ؟ فَقالَ: «إنَّ بَعْضَ نِساءِ النَّبیِّ صلی‌الله‌علیه‌وآله سَألَتْهُ، فَقالَتْ: «إنَّ فُلانَةَ توُفّیَ عَنْها زَوْجُها، فَتَخْرُجُ فی حَقٍّ یَنوبُها.» فَقالَ لَها رَسولُ اللهِ صلی‌الله‌علیه‌وآله: «أُفٍّ لَکُنَّ! قَدْ کُنْتُنَّ مِنْ قَبْلِ أنْ أُبْعَثَ فیکُنَّ وَ أنَّ الْمَرْأةَ مِنْکُنَّ إذا توُفّیَ عَنْها زَوْجُها، أخَذَتْ بَعْرَةً، فَرَمَتْ بِها خَلْفَ ظَهْرِها، ثُمَّ قالَتْ: «لا أمْتَشِطُ وَ لا أکْتَحِلُ وَ لا أخْتَضِبُ حَوْلاً کامِلاً» وَ إنَّما أمَرْتُکُنَّ بِأرْبَعَةِ أشْهُرٍ وَ عَشْراً، ثُمَّ لا تَصْبِرْنَ. لا تَمْتَشِطُ وَ لا تَکْتَحِلُ وَ لا تَخْتَضِبُ وَ لا تَخْرُجُ مِنْ بَیْتِها نَهاراً وَ لا تَبیتُ عَنْ بَیْتِها.» فَقالَتْ: «یا رَسولَ اللهِ! فَکَیْفَ تَصْنَعُ إنْ عَرَضَ لَها حَقٌّ؟» فَقالَ: «تَخْرُجُ بَعْدَ زَوالِ اللَّیْلِ (الشَّمْسِ) وَ تَرْجِعُ عِنْدَ الْمَساءِ، فَتَکونُ لَمْ تَبِتْ عَنْ بَیْتِها.»» قُلْتُ لَهُ: «فَتَحُجُّ؟» قالَ: «نَعَمْ»».

طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه یک است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از علی بن ابراهیم القمی از پدرش از حسن بن محبوب از علی بن رئاب از ابوبصیر الاسدی روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
* * *
علامه مجلسی: حسن.

ابوبصیر از ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام روایت کرد: «از ایشان درباره زنی سؤال کردم که شوهرش از او فوت کرده و در عده‌اش است، آیا در مورد حقی خارج شود؟ پس فرمودند: «به یقین بعضی زنان نبی صلی‌الله‌علیه‌وآله از ایشان سؤال کردند و گفتند: «به یقین فلان زن، شوهرش از او فوت کرده است، پس در حقی که برایش پیش آمده، خارج می‌شود.» پس رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله به او فرمود: «اف بر شما! قبل از آن‌که میان شما مبعوث شوم، در حالی بودید که اگر زنی از شما هنگامی که شوهرش از او فوت می‌کرد، پِشگل می‌گرفت و بر پشتش می‌انداخت، سپس می‌گفت: «یک سال کامل آرایش نمی‌کنم و سرمه نمی‌کشم و خضاب نمی‌کنم»، در حالی که من صرفاً به چهار ماه و ده (روز) شما را امر کردم. سپس صبر نمی‌کنید. آرایش نکند و سرمه نکشد و خضاب نکند و روز از خانه‌اش خارج نشود و در غیر خانه‌اش بیتوته نکند.» پس آن زن گفت: «ای رسول الله! اگر برایش حقی عارض شد، چه کند؟» پس فرمودند: «بعد از ظهر خارج می‌شود و به هنگام مساء (غروب) باز می‌گردد تا در غیر خانه‌اش شب را نگذراند.»» (راوی گوید که) به ایشان عرض کردم: «پس محاجه کند؟» فرمودند: «آری!»»