الحدیث ۶ / ۳

۳/۶- محمد بن إبراهیم المعروف بابن أبی‌زینب النعمانی، فی کتاب الغیبة، قال: أخبرنا عبدالواحد بن عبدالله بن یونس، قال: حدثنا محمد بن جعفر القرشی، قال: حدثنا محمد بن الحسین بن أبی‌الخطاب، عن محمد بن سنان، [عن ضریس] عن أبی‌خالد الکابلی، عن علی بن الحسین، أو^[۱] محمد بن علی علیهما السلام أنه قال: «الفقداء قوم یفقدون من فرشهم فیصبحون بمکة، و هو قول الله عز و جل: أیْنَ ما تَکونوا یَأْتِ بِکُمُ اللهُ جَمیعاً و هم أصحاب القائم علیه‌السلام.»^[۲]
—————————————-
[۱]. در متن: و.
[۲]. کتاب الغیبة: ۳۱۳ [باب ۲۰، ح ۴].

طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، غیر معتبر است.
این حدیث را محمد بن ابراهیم النعمانی در کتاب الغیبة (ص ۳۱۳)، از عبدالواحد بن عبدالله بن یونس الموصلی از محمد بن جعفر القرشی از محمد بن حسین بن ابی‌الخطاب از محمد بن سنان از ضریس بن عبدالملک از ابوخالد الکابلی روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند، مگر محمد بن سنان که از مشاهیر کذابون است و به حدیثش نمی‌توان اعتماد کرد. در ضمن محمد بن سنان معمولاً بی‌واسطه از ضریس بن عبدالملک روایت نمی کند، بلکه به واسطه روایت می‌کند. علی ای حال! آن‌چه مهم‌تر است، ضعف محمد بن سنان است. در نتیجه، طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر نیست.

با توجه به ضعف سند این روایت، نمی‌توان به آن استناد کرد و باید دید آیا مطالب آن به قرائن خارجیه، قابل قبول می‌شود یا خیر که ضمن بررسی و شرح احادیث آینده، به مرور خواهیم دید آیا قرائنی برای مطالب این حدیث هست یا خیر. علی ای حال! فی نفسه، نمی‌توان به این حدیث ضعیف السند استناد کرد.