حدیث 976
(976) التهذیب (ج 5، ح 779) و الإستبصار (ج 2، ح 988): رَوَی موسَی بْنُ الْقاسِمِ عَنْ أبی‌الْحُسَیْنِ النَّخَعیِّ عَنْ صَفْوانَ بْنِ یَحْیَی عَنْ عَنْ عَبْدِالرَّحْمَنِ بْنِ الْحَجّاجِ قالَ: «کُنْتُ قائِماً أُصَلّی وَ أبوالْحَسَنِ علیه‌السلام قاعِدٌ قُدّامی وَ أنا لا أعْلَمُ، فَجاءَهُ عَبّادٌ الْبَصْریُّ» قالَ: «فَسَلَّمَ، ثُمَّ جَلَسَ، فَقالَ لَهُ: «یا أباالْحَسَنِ! ما تَقولُ فی رَجُلٍ تَمَتَّعَ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ هَدْیٌ.» قالَ: «یَصومُ الْأیّامَ الَّتی قالَ اللهُ تَعالَی.»» قالَ: «فَجَعَلْتُ أصْغَی إلَیْهِما. فَقالَ لَهُ عَبّادٌ: «وَ أیُّ أیّامٍ هیَ؟» قالَ: «قَبْلَ التَّرْویَةِ بِیَوْمٍ وَ یَوْمُ التَّرْویَةِ وَ یَوْمُ عَرَفَةَ». قالَ: «فَإنْ فاتَهُ ذَلِکَ.» قالَ: «یَصومُ صَبیحَةَ الْحَصْبَةِ وَ یَوْمَیْنِ بَعْدَ ذَلِکَ.» قالَ: «أ فَلا تَقولُ کَما قالَ عَبْدُاللهِ بْنُ الْحَسَنِ؟» قالَ: «فَأیْشٍ»». قالَ: «قالَ: «قالَ: «یَصومُ أیّامَ التَّشْریقِ.» قالَ: «إنَّ جَعْفَراً کانَ یَقولُ: «إنَّ رَسولَ اللهِ صلی‌الله‌علیه‌وآله أمَرَ بُدَیْلاً أنْ یُنادیَ أنَّ هَذِهِ أیّامُ أکْلٍ وَ شُرْبٍ، فَلا یَصومَنَّ أحَدٌ». قالَ: «یا أباالْحَسَنِ! إنَّ اللهَ قالَ: «فَصیامُ ثَلاثَةِ أیّامٍ فی الْحَجِّ وَ سَبْعَةٍ إذا رَجَعْتُمْ».» قالَ: «کانَ جَعْفَرٌ علیه‌السلام یَقولُ: «ذو الْحِجَّةِ کُلُّهُ مِنْ أشْهُرِ الْحَجِّ.»»»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه یک است.
شیخ‌الطائفه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به موسی به قاسم البجلی که معتبر درجه یک است، از ایوب بن نوح از صفوان بن یحیی از عبدالرحمن بن حجاج روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
* * *
علامه مجلسی: صحیح.
عبدالرحمن بن حجاج روایت کرد: «ایستاده نماز می‌خواندم و ابوالحسن (امام کاظم) علیه‌السلام روبه‌رویم نشسته بود و من نمی‌دانستم. پس عباد (بن صهیب) البصری نزد ایشان آمد». (راوی) گوید: «پس سلام کرد، سپس نشست و به ایشان عرض کرد: «ای اباالحسن! درباره فردی که تمتع کند و قربانی نداشته باشد، چه می‌فرمایید؟» (امام علیه‌السلام) فرمودند: «روزهایی را که الله تعالی فرموده است، روزه می‌گیرد.»» (راوی) گوید: «پس توجهم را به سوی آن دو قرار دادم. پس عباد به ایشان گفت: «و آن چه روزهایی است؟» فرمودند: «روزی قبل از ترویه و روز ترویه و روز عرفه». گفت: «و اگر آن از او فوت شد؟» فرمودند: «روز حصبه و دو روز بعد آن روزه بدارد.» گفت: «آیا پس آن‌گونه که عبدالله بن حسن می‌گوید، نمی‌گویید؟» فرمودند: «پس آن چیست؟»» (راوی) گوید: «(عباد) گفت: «(عبدالله بن حسن) گوید: «روزهای تشریق روزه بدارد»». (امام علیه‌السلام) فرمودند: «به یقین جعفر ( علیه‌السلام) می‌فرمود: «به یقین رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله بدیل را امر فرمودند که ندا دهد که این روزهای خوردن و آشامیدن است، پس احدی روزه ندارد»» گفت: «ای اباالحسن! به یقین الله فرمود: «فَصیامُ ثَلاثَةِ أیّامٍ فی الْحَجِّ وَ سَبْعَةٍ إذا رَجَعْتُمْ»».» (امام علیه‌السلام) فرمودند: «جعفر علیه‌السلام می‌فرمود: «ذی‌الحجه کلش از ماه‌های حج است.»»»